WinRE - Metody startu | Opis funkcji naprawczych

[picasso]

Copyright @picasso fixitpc.pl Powielanie tej pracy zabronione.



Windows Recovery Environment (Windows RE | WinRE)
Środowisko odzyskiwania systemu Windows


Metody startu do środowiska WinRE + gotowa płyta do pobrania
Opis modułów środowiska WinRE - Opcje odzyskiwania systemu
Limitacje środowiska

Tutoriale powiązane:

Windows RE (Środowisko odzyskiwania systemu) - Tworzenie dodatkowych nośników
WinPE do celów diagnostyczno naprawczych - Szczególnie rozwiązania problemów z partycjami Recovery

Linki referencyjne:

TechNet: Windows Recovery Environment Technical Reference (Windows 7)
TechNet: Windows Recovery Technical Reference (Windows Vista)
What are the system recovery options in Windows 7?

[picasso]

Metody startu do środowiska WinRE


Nowa generacja systemów Windows Vista, Windows 7 i Windows 2008 posiada porządny mechanizm naprawczy tzw. Windows Recovery Environment. Do środowiska WinRE można się dostać w następujące sposoby:

• Z poziomu pełnego DVD instalacyjnego Windows Vista lub Windows 7. Mowa tu o tradycyjnym DVD a nie systemach "Recovery" dostarczanych przez producentów OEM.
• Z poziomu menu F8. Obecność opcji w tym menu jest zależna od typu systemu oraz producenta OEM dostarczającego komputer.

Wykorzystując jeden z tych sposobów uzyskamy dostęp do funkcji Napraw komputer / Repair computer. Składową są moduły odpowiadające za naprawianie startu systemu, Przywracanie systemu, odtwarzanie systemu z kopii systemowej, przetestowanie RAM przez Windows Memory Diagnostic, dostęp do potężnej linii komend. Trochę wprowadzenia jak to działa od kuchni. Podczas bootowania jest ładowany do pamięci RAM obraz boot.wim i zostaje mu przypisana litera X:. W ten sposób zostaje zwolniony napęd i można wymieniać nośniki. To oznacza, że mając zastartowany ten moduł Napraw komputer, równocześnie można włożyć CD zawierające komplet dodatkowych narzędzi diagnostycznych. Dyski wymienne USB również są rozpoznawane, gdyż boot.wim jest wyposażony w stosowny sterownik.



 

Dostęp z poziomu DVD instalacyjnego

Operacja wygląda nieomal identycznie dla obu linii Windows Vista i Windows 7, poza oczywistą inną grafiką tłową występują tylko minimalne niuanse użytkowe. Naturalny proces z pełnej DVD rozkłada się na następujące fazy:



1.

2.

3.

4.

5.

6.

Brandowania:

Dostarczone przez producenta DVD z pełnym instalatorem systemu może pozornie nie udostępniać opcji "Napraw komputer" nie pokazując takiego wyboru i przechodząc wprost do instalacji. Ten przypadek jest opisany w bazie wiedzy Microsoftu: KB951495. Przeszkodą jest zaplanowana przez producenta automatyzacja przez plik odpowiedzi. Obejściem jest wywołanie ukrytej funkcji Microsoftu (działa na wszystkich DVD, ten trik również był w płytach XP, choć wyglądał "gorzej"). Tzn. należy mimo wszystko wybrać opcję instalowania Windows, ale na ekranie na którym pokazuje się "zbieranie informacji..." wywołać SHIFT+F10. Zastartuje linia poleceń, w której wprowadza się następujące komendy wywoływania powłoki środowiska Windows RE:

CD /d %systemdrive%\sources\recovery
RecEnv.exe

 

Dostęp lokalny z poziomu menu F8

Windows Vista w standardowej postaci nie dysponuje mechanizmem WinRE zainstalowanym na dysku twardym. Takie rozwiązanie może się jednak pojawić na komputerach OEM określonego producenta.

Windows 7 w standardowej postaci automatycznie instaluje WinRE na dysku twardym. Windows RE jest montowane w ukrytym folderze C:\Recovery, do którego dostęp jest ograniczony przy udziale stosownych uprawnień. Zasadniczo tego folderu nie odwiedza się i jego zawartość nie powinna zostać omyłkowo naruszona, dlatego jest zablokowany. Właściwe wejście do środowiska Windows RE jest uzyskiwane metodą wchodzenia w Tryb awaryjny czyli poprzez klawisz F8 podczas startu systemu. W menu jako domyślna figuruje opcją "Napraw komputer". W takim wariancie do Recovery jest logowanie za pomocą konta użytkownika. A dalej to jest jak z obrazków klasycznej płyty Windows RE.

1.

2.

3.

4.


Administrator vs. użytkownik standardowy

Istotnym jest rodzaj konta użyty do zalogowania. Konto o uprawnieniach administracyjnych widzi wszystkie opcje menu, konto użytkownika stardardowego zaledwie jedną pozycję, czyli narzędzie naprawy startu.

Brandowania:

W związku z faktem, że MS udostępnia instrukcje budowania i modyfikowania środowiska Windows RE, można spotkać na komputerach OEM mniej wartościowe rozwiązanie. Tzn. producent może nie udostępnić pełnej DVD instalacyjnej, a zamiennie wszczepić środowisko Windows RE w partycję na dysku (może być ukryta) i związać ją pod klawisz F8, dając dostęp do tego menu w formie zmodyfikowanej i zwykle noszącej odnośnik do firmowej opcji producenta. Przykładem takiego rozwiązania są komputery Dell wywołujące z F8 dostęp do tego menu z dodatkową opcją własną.

Mankamenty tego rozwiązania:
- środowisko inicjuje się z dysku twardego, a przy specyficznych uszkodzeniach tych obszarów startowych wiarygodnym scenariuszem jest niemożność uruchomienia WinRE.
- wejście odbywa się via logowanie lokalnego konta, a przy naruszeniu układu kont (np. degradacja uprawnień opisana w wątku Zdegradowani Administratorzy) nie jest dostępna pełna pula opcji
Z tych wszystkich względów wskazane asekuracyjne posiadanie także nośnika dającego dostęp do alternatywnego startu WinRE. Nośnik taki może być wyprodukowany wprost z systemu:

Tutorial:

Automatyczny kreator płyty Recovery

 

Żadna z powyższych metod nie jest dostępna

Aktualizacja! Pobieranie płyt autorstwa NeoSmart (Windows 7 / Vista Recovery Disc (x86/x64)) nie jest już darmowe, ze względu na problemy licencyjne Microsoft. W awaryjnych sytuacjach proszę szukać na Google

W poniższym linku są były odnośniki do serwisów hostingowych umożliwiające pobranie płytki naprawczej. Linki te nie mają charakteru legalnego.

Windows 7 Recovery Disc 32-Bit (x86) i 64-bit (x64)

Gotowe płyty: Pomoc do sytuacji gdy nie ma oryginalnego DVD instalacyjnego, zwłaszcza na laptopach, do których producent nie dołączył pełnowartościowej płytki (tylko płyta zrzucająca obraz preinstalowanego systemu / lub nawet gorzej bo jedynie zrzucanie z ukrytej partycji). Jest to obraz ISO bootowalnej płytki do wypalenia, zawierający dokładnie tę funkcjonalność Recovery z płytki DVD Vista / 7. Po zbootowaniu otrzymamy opcje jak z obrazka (po angielsku), ale oczywiście funkcja "Install ..." nie działa. Tylko "Repair computer" dostępne. Ten dysk jest dyskiem naprawczym, żeby się komuś nie omyliło z pełnym instalowaniem systemu. Dla systemu Vista można pobrać edycję Windows 7. Natomiast warunkiem jest ścisła zgodność bitowa.
Pobrany plik ISO należy nagrać na płytę, do tego celu można wykorzystać Active ISO Burner

[picasso]

Opis modułów środowiska WinRE

Opcje odzyskiwania systemu / System Recovery Options



 

Standardowe funkcje Windows RE

Narzędzie do naprawy systemu podczas uruchomienia / Startup Repair

Narzędzie do naprawy systemu podczas uruchomienia adresuje automatyczną detekcję i próbę naprawy niestartującego systemu Windows z powodu następujących przyczyn: uszkodzony rejestr, uszkodzenie BCD, uszkodzenie metadanych dysku (MBR | boot sector | tabela partycji), uszkodzenie metadanych systemu plików, instalacja niekompatybilnych aktualizacji, instalacja niekompatybilnych sterowników. Narzędzie nie rozwiąże problemów rodzaju: błędy etapu logowania, malware, defekt sprzętowy.
Proces uruchamia automatyczną sekwencję testów i narzędzi np. bootcfg czy chkdsk.

..... opis w budowie .....

Przywracanie systemu / System Restore

Funkcja wywołująca Przywracanie systemu, umożliwiające cofnięcie stanu Windows. Działa tylko pod warunkiem, jeśli Przywracanie systemu było włączone w Windows, w przeciwnym wypadku otrzymamy komunikat "Nie utworzono punktów przywracania....". Jest również różnica między Przywracanie systemu wykonanym z poziomu Windows RE a Przywracaniem systemu z poziomu samego Windows. Ten proces nie tworzy punktu Przywracania aktualnej sytuacji, stąd też po wykonaniu niezadawalającego cofania nie ma już możliwości na odwrócenie tej zmiany tak jak to jest w normalnym procesie.


W prawidłowych kondycjach całość operacji jest bardzo prosta. Sprowadza się jedynie do wybrania konkretnego punktu Przywracania z oferowanej listy wykrytych punktów (dobieramy datę sprzed awarii), zatwierdzenia dysku (dysk X to WinRE i tego proszę nie zaznaczać), i podążania za dialogami. Po restarcie systemu, już w Windows (oby), otrzymamy zgłoszenie o pomyślności wykonania Przywracania.

Odzyskiwanie obrazu systemu / System Image Recovery (edycja Windows 7) | Windows Complete PC Restore (edycja Vista)

Inna nomenklatura opcji w zależności od edycji WinRE (czy to pochodna Windows 7 czy Vista). Funkcja umożliwia zrzucenie kompleksowego obrazu Windows. Proces jest dostępny tylko i wyłącznie, jeśli uprzednio w działającym Windows wykonano kopię zapasową poprzez:
Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Kopia zapasowa/Przywracanie > Utwórz obraz systemu (Windows 7)
Panel sterowania > System i konserwacja > Wykonaj kopię zapasową komputera > Utwórz obraz programu Windows Complete PC Restore (Windows Vista)
Kopie mogą być tworzone tylko na alternatywny nośnik, inny niż zainstalowany system (czyli dodatkowy dysk twardy albo płyty CD/DVD). I to ten nośnik musi być obecny w trakcie wywoływania przywracania z poziomu Windows RE.
Windows Complete PC Restore nie jest dostępne dla wszystkich edycji Vista, wersje podstawowe Starter, Home Basic i Home Premium są pozbawione tej możliwości.

Stop:

Proces jest destrukcyjny i aktualna zawartość dysku zostaje zastąpiona w sposób całkowity. Zostaje wykonany format dysku, a w zależności od wybranej opcji (patrz na punkt 3) również i repartycjonowanie. Nie ma możliwości wybrania pojedynczych składników do odzyskiwania, a także wszystkie obiekty (programy i inne dane osobiste) które powstały między utworzeniem kopii systemu a punktem awarii zostaną utracone. Jeśli kopia zapasowa nie jest bieżąca i nie ma nowszej, a są ważne dokumenty na dysku w ogóle nie uwzględnione w kopii i zlokalizowane na dysku którego zawartość ma być zastąpiona, jest możliwość ich uratowania przed wywołaniem procesu. Należy wybrać funkcję Wiersz polecenia i przez stosowne komendy przekopiować dane na alternatywny dysk, który nie bierze udziału w procesie, czyli: czysta CD/DVD, podpięty USB, albo dodatkowy wpięty HDD którego nie ma w kopii zapasowej.

1. Przed uruchomieniem opcji należy podpiąć media, które trzymają kopię zapasową. Jeśli obraz był zgrywany na CD lub DVD, należy jako pierwszy włożyć ostatni dysk z zestawu. Jeśli zostanie umieszczony pierwszy z serii, kopia nie zostanie znaleziona. Po uruchomieniu opcji rozpocznie się wyszukiwanie dostępnych kopii zapasowych. W przypadku ich braku otrzymamy komunikat "Nie można odnaleźć prawidłowych lokalizacji kopii zapasowych ...".



2. Jeśli kopie były dostępne, pokaże się ekran ich wyboru. Domyślnie zawsze jest proponowana jako zalecana kopia najnowsza. W przypadku posiadania wielu kopii zapasowych jest możliwe wybranie innej niż najnowsza poprzez opcję Przywróć inną kopię zapasową / Restore a different backup. Zostanie zaprezentowana lista wszystkich lokalizacji kopii wykrytych jako dostępne. Należy zaznaczyć wybraną i kliknąć Dalej / Next. Narzędzie przeegzaminuje, czy do tej samej lokalizacji wykonywano więcej niż raz kopię zapasową, prezentując listę snapshotów. Podświetlamy wybrane wejście i przechodzimy Dalej / Next.





3. Po wybraniu stosownej program oznajmi gotowość do zrzucania kopii. Tutaj pokazuje się opcja Formatuj dyski i ponownie podziel na partycje / Format and repartition disks. Niezależnie od tego czy opcja ta jest zaznaczona czy też nie, i tak jest wykonywany format aktualnego dysku. Natomiast jej zaznaczenie wpływa na zmianę układu partycji. Opcję tę zostawiamy odznaczoną, jeśli obraz jest zrzucany na ten sam dysk twardy, z którego utworzono kopię zapasową, i nie nastąpiły od tego czasu żadne zmiany w strukturze partycji / woluminów. Opcję tę zaznaczamy natomiast w przypadku gdy obraz jest zrzucany na zupełnie nowy dysk twardy, a kopia pochodzi z innego układu. Po dokonaniu stosownego wyboru zatwierdzamy proces przez Zakończ / Finish.



4. W tym momencie zostanie wystosowany ostrzeżeniowy komunikat ostatecznego zatwierdzenia zastąpienia zawartości dysku / dysków. Jeszcze można się wycofać z procesu. W przeciwnym razie należy zaznaczyć Potwierdzam, że chcę wymazać wszystkie istniejące dane i przywrócić kopię zapasową / I confirm that I want to erase all existing data and restore the backup. Po zaznaczeniu opcji uaktywni się buttonik OK, który klikamy.



5. Rozpocznie się proces zrzucania obrazu wizualizowany pasem postępu. Czas trwania operacji jest zależny od tego z jak wielkim backupem mieliśmy do czynienia. Figuruje tutaj buttonik anulowania akcji Zatrzymaj przywracanie / Stop restore, ale proszę się nie nabrać na jego wymowę. Rozpoczęty proces jest już nieodwracalny, właśnie wykonuje się zerowanie zawartości dysku. Jego anulowanie zwraca komunikat Komputer może być nie do użytku / This computer might not be usable, co wynikowo odpowiada stanowi faktycznemu. System Windows jest uszkodzony.



6. Po ukończeniu procesu zaktywuje się timer odliczania do restartu, co można również wywołać ręcznie. Zgłosi się komunikat o pomyślności (bądź też i nie) procesu, a komputer zostanie zrestartowany.




Potencjalne problemy użytkowe:

• Dwa lub większa ilość niesformatowanych zupełnie czystych dysków: Windows Complete PC Restore zwróci błąd podczas próby zrzucania obrazu na taki układ. Obejściem problemu jest założenie partycji i sformatowanie owych pustych dysków. W tym celu należy z menu Windows RE wybrać Wiersz polecenia i posłużyć się komendą DISKPART. Po wykonaniu tej akcji można ponownie przejść do opcji zrzucania obrazu.
• Windows RE w postaci partycji, a w konsekwencji niepomyślna próba zrzucania obrazu: KB946010 + KB938316.
• 32-bit versus 64-bit: KB925762.

Narzędzie diagnostyczne pamięci systemu Windows / Windows Memory Diagnostic Tool

Funkcja przeznaczona do testowania RAM.


1. Wywołanie funkcji prezentuje wybór czasu, w którym ma zostać rozpoczęta procedura sprawdzająca. Opcją zalecaną jest Uruchom ponownie teraz i sprawdź występowanie problemów / Restart now and check for problems. To sprowokuje restart komputera w celu rozpoczęcia diagnostyki.



2. Po restarcie uruchamia się automatycznie test, optymistycznie mówiący o "kilkuminutowym teście".



Jest możliwe przekonfigurowanie ustawień prowadzonych testów. Wejście w zaawansowane ustawienia odbywa się poprzez klawisz F1. Zostanie zaprezentowany ekran opcji.
Porządny test kości nie powinien być krótki, przynajmniej kilka godzin.



3. Po ukończeniu wszystkich testów, narzędzie automatycznie zresetuje komputer. Jeśli odbędzie się logowanie do Windows (o ile to możliwe), w zasobniku systemowym pojawi się zgłoszenie kierujące do rezultatu testów.


Tip: Jest szybszy sposób na wywołanie diagnostyki pamięci niż przechodzenie przez menu Windows RE, a mianowicie przez Windows Boot Manager.

• Niezależnie od tego czy Vista jest zainstalowana na komputerze: Podczas startu z DVD instalacyjnej Vista na czarnym ekranie z napisem "Dowolny klawisz spowoduje rozruch z CD lub DVD..." należy z klawiatury wcisnąć i przytrzymać spację (lub strzelić w nią kilka razy). Pojawi się menu "Windows boot manager" dające dostęp do narzędzia testu pamięci. Poprzez klawisz TAB należy zaznaczyć tę pozycję i ENTER.
• Jeśli Vista jest zainstalowana na komputerze: Oprócz tego, że można użyć DVD, również jest możliwe wywołanie tego samego co wyżej zupełnie bez płyty. Moment w którym wciska się spację to tuż za informacjami BIOS na czarnym ekranie jeszcze przed normalnym startem Windows. Można również inaczej: przez kombinację F8 a następnie ESC.

Wiersz polecenia / Command Prompt

Funkcjonalność ta zastępuje bardzo limitowaną Konsolę Odzyskiwania systemów Windows 2000/XP/2003. Linia poleceń jest startowana na wysokich uprawnieniach, a dostęp jest szeroki. Dostępna jest olbrzymia liczba operacji i komend, zarówno old-school'owych DOS, jak i nowych. Dołączam rozbudowaną listę poleceń:

Linki referencyjne:

Command-line reference for IT Pros
Command-line reference for IT Pros

Uwaga: to zbiór poleceń nie rozgraniczający które z nich działają pod kontrolą Windows, a które mają uzasadnienie w środowisku zewnętrznym. To oznacza, że nie wszystkie z nich działają w środowisku Windows RE. Przykładowo są wykluczone następujące zestawy:

• Komendy związane z uprawnieniami lub działaniem na użytkownikach / grupach (takeown / icacls, net user etc...). Windows RE widzi własne otoczenie "płytowe" lecz nie układ grup i zabezpieczeń zainstalowanego systemu!
• Komendy związane z operacjami na usługach. Zastępstwem może być wywołanie polecenia regedit i podmontowanie rejestru.

Linia poleceń automatycznie jest ustawiana na ścieżki narzędzia: X:\sources (jeśli startowano z niezależnego nośnika bootowalnego) lub X:\Windows\system32 (jeśli startowano przez F8). Należy się wstępnie zorientować pod jaką literą jest zmapowany zainstalowany na dysku twardym Windows, gdyż może zachodzić rozbieżność między tym co było widziane z poziomu Windows a co jest widziane z poziomu środowiska zewnętrznego. Np. Windows 7 z ukrytą partycją "System reserved" z poziomu Windows to C, ale z poziomu WinRE otrzymuje dalszą literę. Szybkie wytypowanie litery partycji, na której jest Windows, może nastąpić przez wpisanie w linii komend polecenia: bcdedit | find "osdevice"

 

Modyfikacje Windows RE

 

Na komputerach OEM można spotkać menu zmodyfikowane posiadające dodatkową pozycję kierującą do specyficznego narzędzia producenta. Przykładowym producentem stosującym to rozwiązanie jest Dell, który umieszcza tu funkcję Dell Factory Image Restore / Dell Factory Image Recovery and DataSafe options odpowiadającą za zrzucenie fabrycznego obrazu Windows.

Link referencyjny:

How To Restore or Reinstall Microsoft® Windows® on a Dell™ Computer (PC Restore)

Aneks - Artykuły MS:

How to use the Bootrec.exe tool in the Windows Recovery Environment to troubleshoot and repair startup issues in Windows
Windows Vista or Windows 7 no longer starts, and the Startup Repair tool does not fix the problem
Error message when you start Windows 7: "The Windows Boot Configuration Data file is missing required information"
Error message when you start Windows Vista: "The Windows Boot Configuration Data file is missing required information"
After you install a device or update a driver for a device, Windows Vista or Windows 7 may not start
When you start a Windows Vista-based computer, the system may stop responding (hang) at a black screen
When you install update 938371 from Windows Update, you may lose access to the USB mouse or the USB keyboard on a computer that is running Windows Vista"
Windows 7 upgrade fails and then results in a reboot loop with the message "The upgrade was not successful"
How to restore a Windows 7-based computer to a previous Windows installation by using the Windows.old folder
How to restore a computer to a previous Windows installation after you install Windows Vista
How to use the BitLocker Repair Tool to help recover data from an encrypted volume in Windows Vista or in Windows Server 2008
The BitLocker Drive Encryption feature in Windows Vista generates heavy disk activity after you restart the computer in Windows PE or in Windows RE
The primary partition drive letter designation is lost when you use WinRE to repair a GPT volume in Windows Server 2008
You cannot access OEM recovery applications on the System Recovery Options menu after you upgrade from Windows Vista to Windows 7

[picasso]

Limitacje środowiska

 

Rozdzielność bitowa x86 / x64

Środowisko odzyskiwania systemu Windows nie ma tolerancji bitowej i dopuszcza jedynie margines użytkowy. Nośniki nie mogą być stosowane zamiennie, tzn. płyta używana do naprawy musi być zgodna bitowo z wersją naprawianego systemu.

1. Przy próbie skorzystania z nośnika 32-bitowego w celu naprawy systemu 64-bitowego jest możliwe tylko dojście do fazy detekcji systemu. Przy próbie naprawy jest zgłaszany komunikat Ta wersja opcji odzyskiwania systemu jest niezgodna z wersją systemu Windows, który próbujesz naprawić.... / This version of System Recovery Options is not compatible with the version of Windows you are trying to repair....



Owszem, jest możliwe obejście tego i przejście dalej do menu wyboru opcji. Należy odznaczyć domyślnie podświetlony system operacyjny poprzez kliknięcie w dowolnym miejscu w obszarze pustego pola. To pozwoli ujawnić się menu. Obejście jest mało sensowne, gdyż to mocno redukuje zasób dostępnych opcji. Nie będzie dostępne Przywracanie systemu (gdyż nie zaznaczono systemu operacyjnego) i naprawa startu (błąd "nie znalezienia plików systemu operacyjnego"). Można za to przykładowo skorzystać z wiersza polecenia do niektórych operacji bazujących na 32-bitowych wersjach narzędzi czy wybrać zrzucanie całego obrazu systemu Windows (co wymazuje i tak dysk).


2. Z poziomu wiersza polecenia można wywołać jedynie te aplikacje, które są skompilowane natywnie w określonych bitach. Korzystając z nośnika 64-bit nie jest możliwe uruchomienie aplikacji 32-bitowych, gdyż WinRE nie obsługuje żadnych podsystemów i nie ma emulacji. Typowy błąd przy próbie wywołania 32-bitowej wersji narzędzia:

Podsystem potrzebny do obsługi tego typu obrazu jest nieobecny

The subsystem needed to support the image type is not present

W odwrotną stronę podobna sytuacja. Korzystając z nośnika 32-bit na systemie 64-bit odpada stosowanie aplikacji 64-bitowych. Co najwyżej można uruchomić wybiórczo pliki zlokalizowane w katalogach emulacji C:\Program files (x86) + C:\Windows\SysWOW64, bądź też programy 32-bitowe podane na nośniku alternatywnym typu USB. Przy dodatkowym założeniu oczywiście, że dana aplikacja w ogóle może pracować w środowisku zewnętrznym.

[picasso]

Temat w trakcie przeróbek. Wątki modyfikacji / tworzenia nośników zostały odszczepione od stricte naprawczych tu omawianych. Oba fragmenty wymagają korekt, poprawki tematów w toku.