Optymalizacja i odchudzanie Windows XP

[picasso]

Copyright @picasso fixitpc.pl Powielanie tej pracy zabronione. Artykuł archiwalny, stworzony przeze mnie w latach 2003-2006



Optymalizacja i odchudzanie XP - Tips'n'tricks'n'fix

Wstęp
Kilka tipsów
Performance a efekty graficzno - dźwiękowe


Start - Zamykanie:

Zmiana ekranów startowych
Logowanie i problemy z tym związane
Szybszy start - ogólnie
Optymalizacja startu - BootLog XP jako diagnostyk
Optymalizacja startu - Prefetching i Layout Optymalization
Optymalizacja startu - Autostart
Szybsze zamykanie systemu
System się nie zamyka - "Można teraz bezpiecznie wyłączyć komputer"


Optymalizacje pamięci i dysku:

Przydzielenie zasobów pamięci i procesora
Optymalizacja pliku pamięci wirtualnej
Monitorowanie pliku pamięci wirtualnej
ANTY-optymalizacja - wadliwe edycje rejestru
ANTY-optymalizacja - RAM Boostery i ich mit
RAM Disk - wirtualna partycja w pamięci
Task Manager i Priorytety
Explorer.exe 100% CPU - pliki AVI + kodeki
Multi-explorer.exe - zwiększenie stabilności
Wyłączenie Ctfmon.exe / Sapisvr.exe

Optymalizacja wydajności HDD i CD/DVD-ROMów - Włączenie DMA
Optymalizacja wydajności HDD - Write Cache
Checkdisk
Defragmentacja
Master File Table NTFS
Optymalizacja NTFS
Indeksowanie dysków


Odchudzanie:

Kompresja NTFS
Odchudzanie dysku - ogólnie
Narzędzie Disk Cleanup (Oczyszczanie dysku)
Kasowanie zawartości niektórych folderów
Usuwanie plików Windows Update
Usuwanie / wyłączanie plików log
Usuwanie plików Thumbs.db i AlbumArts
Recent i MRU
Temp i Tymczasowe pliki internetowe
Usuwanie plików tymczasowych przy restarcie komputera
Przenoszenie plików tymczasowych do innej lub zbiorczej lokalizacji

Wyłączenie Hibernacji
Wyłączenie System Restore / Przywracania systemu
Wyłączenie Windows File Protection (WFP) / Ochrony plików systemowych
Modyfikacja listy strzeżonych lokalizacji
Odinstalowanie składników systemowych
Deaktywowanie Messengera
Wyłączenie Podgląd obrazów i faksów oraz zmiana domyślnego edytora Paint na inny
Wyłączenie folderów ZIP
Wyłączenie zintegrowanego wypalania CD i Autoplay CD-ROM-u
Wyłączenie Raportowania błędów
Wyłączenie Asystenta wyszukiwania
Wyłączenie wbudowanego firewalla i Centrum Zabezpieczeń
Wyłączenie Automatycznych aktualizacji
Nowe funkcje SP2 - Obchodzenie problemów DEP i limitu połączeń


Inne tweaki:

Zmiana liter / etykiet / ikon napędów
Foldery specjalne - modyfikacje domyślnych lokalizacji
Foldery specjalne - wirtualne obiekty typu Pulpit, Mój komputer etc.
Foldery - manipulacja na widoku
Menu Start - modyfikacje
3xPasek: Powiadomień, Zadań, Szybkiego Uruchamiania
Balloon Tips / Tooltips - Baloniki z podpowiedziami
Zarządzanie menu kontekstowym
Dodaj / Usuń programy - ukrywanie lub usuwanie programów z listy
Dialogi Otwórz / Zapisz - dostosowania
Inne triki "kosmetyczne"

Suplement:

Doug's Windows Tweaks and Tips
Kelly's Korner - Troubleshooting Windows XP
http://windowsxp.mvps.org
WinXPTutor's XP Resources

[picasso]

Wstęp

W opracowaniu tym zebrałam komplet tweaków mogących przyśpieszyć i poprawić komfort pracy z systemem. Robicie to jednak na własną odpowiedzialność. Niektóre z proponowanych usprawnień są nieszkodliwe a wręcz wymagane dla kondycji systemu (vide defragmentacja), inne są ryzykowne (vide speedowanie performancu za pomocą rejestru). Jest to pewien zbiór z którego należy korzystać z umiarem! Nie wszystkie tweaki da się zaimplementować razem lub hurtem na pewnych systemach! Może nastąpić błąd wyboru lub konflikt dobranych usprawnień. Np. pewne propozycje przyśpieszają start systemu a inne go z kolei opóźniają. Niektóre rozwiązania na niektórych XP mogą dać skutek odwrotny od zamierzonego. Każdy musi z ostrożnością przetestować co jest mu potrzebne. W miarę możliwości starałam się przedstawić zarówno benefity jak i skutki uboczne wybranych działań. Dodatkowo:


1. Mam Windowsa angielskiego i w związku z tym wszystkie skriny też są "angielskie". Starałam się jednak znaleźć odpowiedniki polskie na wszystkie opcje. Ponadto niektóre nazwy folderów w Windows PL mogą mieć inne nazwy (przeważnie to znaczy "mieszane PL-EN"):
 

EN:
C:\Documents and Settings\Nazwa twojego profilu\Application Data
C:\Documents and Settings\Nazwa twojego profilu\Local Settings

PL:
C:\Documents and Settings\Nazwa twojego profilu\Dane aplikacji
C:\Documents and Settings\Nazwa twojego profilu\Ustawienia lokalne

 

2. Aby skrócić przeszukiwanie opcji w Panelu sterowania wszystkie kroki opisałam przy wykorzystaniu widoku klasycznego. Włączcie więc go sobie klikając po lewej stronie Switch to Classic View (Przełącz do widoku klasycznego).

 

Więc zamiast:

Control panel (Panel sterowania) >>> Performance and Maintenance (Wydajność i konserwacja) >>> System

Będzie krócej:

Control panel (Panel sterowania) >>> System

 

3. By na pewno ujrzeć wszystkie ukryte foldery i pliki o których będzie mowa należy dopasować w Moim komputerze następujące opcje:

 

Tools (Narzędzia)>>> Folder options (Opcje folderów) >>> View (Widok)

I zahaczykuj opcję Show hidden files and folders (Pokaż ukryte pliki i foldery)

Oraz odhaczykuj opcję Hide protected system files (Ukryj chronione pliki systemu operacyjnego)

 

4. Niektóre ustawienia są wprowadzane za pomocą specjalnego konfiguratora Group Policy Editor (Edytor Zasad Grup) - gpedit. Jest on tylko na Windows XP Pro, brak go w XP Home! Stąd też dołączyłam i inne możliwości ustawień by mogli je zaaplikować i użytkownicy XP Home.

5. W opracowaniu wielokrotnie przewija się edycja rejestru. Po jej dokonaniu niezbędne jest zrestartowanie kompa by zmiany zostały zaakceptowane. Ponadto niezależnie od tego czy dokonana ręcznie czy za pomocą stosownego pliku/skryptu zawsze ciągnie za sobą ryzyko uszkodzeń. Stąd też przed każdą edycją robimy backup!!!!

Backup rejestru

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

Rozwijamy drzewko i wybieramy gałąź, w której mamy dokonać zmian. Z prawego kliku wybieramy opcję Export. W nowym oknie zostaniesz poproszony o określenie miejsca zapisu kopii, jej nazwy i typu. Wybierz jako typ plik *.reg. Kopia zostanie utworzona. W celu odwrócenia szkód wystarczy kliknąć podwójnie w zasejwowany plik reg i stosowny wpis zostanie przywrócony do rejestru.

6. Tweakerem, który często przewija się w opracowaniu jest darmowy TweakUI Microsoftu. To często najszybsza droga na modyfikację żądanych opcji.

TweakUI


.

[picasso]

Kilka tipsów


Poniżej triki związane z graficznym interfejsem, poprawiające komfort pracy choć niekoniecznie wpływające na wydajność systemu jako taką.


Szybsze wywoływanie Menu Start

Na rezultat kliknięcia elementu w menu Start trzeba chwilę czekać, bo jest to wymuszone przez system. Można dostosować szybkość czasową reakcji:
 

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit i w kluczu:

HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop

Zmodyfikuj wartość MenuShowDelay. Domyślnie ustawiona wartość to 400 milisekund. Można ją ustawić nawet na 0.

Plik który to zrobi za ciebie: menudelay2.reg (ustawia zero). W razie potrzeby przywracasz wartość domyślną plikiem: menudelay1.reg

 

UWAGA: Ustawienie na zero może być zbyt szybkie prowokując wyskakiwanie niechcianych menu. Czasem, który uznaje się za w miarę idealny, jest 150. Należy sobie samemu przetestować czy ma po być 300, 200, 150 czy 0.

TIP: Masz ustawione mniejsze opóźnienie wywoływania menu start lecz ikony ładują się potwornie długo? Odśwież cache ikon poprzez skasowanie ukrytego pliku:

C:\Documents and Settings\Twój profil\Ustawienia lokalne\Dane aplikacji\IconCache.db

Po kasacji plik sam się zregeneruje. Alternatywnie: to samo lecz automatycznie przeprowadza przełączenie głębi kolorów z 32-bit na 16-bit i z powrotem.




Szybsze wyświetlanie ikon w Mój komputer

Za każdym razem gdy otwierasz Mój komputer jest uruchamiane automatyczne szukanie plików i drukarek sieciowych. To może opóźnić czas wyświetlania się ikon. Łatwo możemy to zmienić. Otwórz Mój komputer i przejdź do:

Tools (Narzędzia) >>> Folder Options (Opcje folderów) >>> View (Widok)

W opcjach odznacz Automatically search for network folders and printers (Automatycznie wyszukuj foldery sieciowe i drukarki).

Opcja ta jest domyślnie zdeaktywowana jeśli twój komputer przyłączy się do domeny.




Szybsze wyświetlanie obiektów w widoku Szczegóły

Podglądając pliki w Windows Explorer za pomocą widoku trybu Szczegóły pokażą się różne atrybuty powiązane z danym typem plików np. format, rozmiar obrazka, czas trwania utworu itd. Niektóre z atrybutów muszą być uzyskane z indywidualnych plików gdy klikniesz na dany folder. Podglądając folder z dużą ilością dużych plików np. medialnych mp3 czy avi Windows Explorer odczytując info z każdego z nich może się zacinać. Problem ten można wyeliminować poprzez deaktywację wyświetlania niechcianych atrybutów:

1. Otwórz Windows Explorer
2. Przejdź do folderu, który chcesz zoptymalizować
3. W widoku "Szczegóły" kliknij prawym na pasek grupujący nazwy atrybutów
4. Z menu kontekstowego odhaczykuj te które uznasz za zbędne



Explorer zaaplikuje ustawienia natychmiastowo i wybrane przez ciebie atrybuty przestaną się wyświetlać. Jeśli ktoś chce koniecznie zadziałać odwrotnie i zahaczykować kupę innych atrybutów to czemu nie choć jak wspomniałam spowolni to browsing.



Automatyczne przyciąganie kursora myszki

Można sobie ustawić by twoja myszka automatycznie najeżdżała na domyślny przycisk w oknach dialogowych:

Control Panel (Panel sterowania) >>> Mouse (Mysz)

W zależności od rodzaju myszki opcja ta może być schowana w innych zakładkach. U mnie jest to zakładka Pointer options, u innych może to być Motion (Ruch). Szukajcie opcji o nazwie Snap to .... (Przesuń do ....).

[picasso]

Performance a efekty graficzno - dźwiękowe

 

Wydajność i wygląd nie idą w parze a ich pogodzenie ze sobą jest dużą sztuką wymagającą kompromisów. W tym kontekście znaczy to: im ładniej tym wolniej.

 

 

 

Interfejs Luna vs Classic:

 

Luna to domyślny styl gwarantujący "nowoczesny" wygląd XP. Kompozycje pulpitu i skóry głównie prócz tego że wyglądają pożerają zasoby systemowe.

 

Całkowite wyłączenie Luny:

 

Opcja zmiany stylu XP na klasyczny dostępna tutaj:

 

prawy klik na pulpit >>> Properties (Właściwości) >>> Appearance (Wygląd)

 

W menu Windows and buttons (Okna i przyciski) zmieniamy opcję Windows XP Style (Styl systemu windows xp) na Windows Classic Style (Styl klasyczny windows).

 

.... to za mało. To tylko powoduje że skóry wyglądają jak te z Windowsa 2000 ale obciążenie systemu jest takie samo bo odpowiedzialna za nie usługa startuje automatycznie i nadal pracuje w tle. Wyłączanie usługi skórek:

 

Start >>> Run (Uruchom) >>> services.msc

 

Na liście wyłów Themes (Kompozycje) i z prawokliku zatrzymaj a we Właściwościach przestaw Typ uruchamiania na Wyłączona.

 

 

 

Selektywne wyłączenie dodatkowych efektów wizualnych:

 

XP posiada dość sporo graficznych bajerów (cieniowanie, przeźroczyste okienka...itd) uruchamiających się domyślnie. To spowalnia i zabiera tylko czas prockowi. Wyłączasz te dodatki poprzez:

 

prawy klik na My Computer (Mój Komputer) >>> Properties (Właściwości) >>> Advanced (Zaawansowane)

 

W sekcji Performance (Wydajność) klikasz w guzik Settings (Ustawienia) i Visual Effects

 

 

Dobierasz stosownie do swoich potrzeb opcje:

 

Adjust for best performance / Dopasuj do największej wydajności - zostaną wyłączone wszystkie efekty i cały Windows zrobi się "Classic"

 

Let Windows choose the best... / Niech system Windows... - Windows niby sam dobierze optymalne rozwiązanie

 

Custom / Własne - sam wybierasz, które opcje włączyć, a które nie.

 

Ostrzegam tych co lubią wodotryski: im mniej zaznaczonych będzie opcji tym system będzie działał szybciej lecz gorzej wyglądał. Szukajcie kompromisu. Jeśli ktoś naprawdę nie chce stylu Classic i pragnie zachować nowy look to powinien zostawić te oto opcje:

 

Smooth edges of screen fonts / Wygładzanie krawędzi czcionek ekranowych - likwiduje "ząbkowanie" i "zygzakowatość" liter

 

Use drop shadows for icon labels on the desktop / Użyj cieni dla etykiet ikon pulpitu - tworzy przeźroczyste tło dla napisów ikon na pulpicie.

 

Use Visual Styles for windows and buttons - ładuje owe style srebrny/oliwkowy.... z miękkimi krawędziami

 

 

 

 

 

Oczyszczanie pulpitu

 

Jedną z przyczyn wolnego ładowania się pulpitu jest jego "graficzna" zawartość: tapeta i ikony urozmaicone wspomnianymi już wcześniej efektami wizualnymi. Wpływ ma również ilość ikonek gdyż każda z nich jest ładowana do RAMu. Idealnym rozwiązaniem byłoby mieć tą przestrzeń całkowicie pustą. Z drugiej strony istnienie skrótów na pulpicie jest przydatne i wiem jak trudno pozbyć się ulubionej tapetki. A więc kompromis: ograniczenie ilości tych elementów do niezbędnych.

 

Desktop Cleanup to narzędzie XP zajmujące się porządkami na pulpicie na bazie przenoszenia nieużywanych skrótów do innego folderu (nie korzystam ... funkcja conajmniej denerwująca). Dostajemy się do niego:

 

prawy klik na pulpit >>> Properties (Właściwości) >>> Desktop (Pulpit)

 

Klikamy przycisk Customize Desktop (Dostosuj Pulpit) i klikamy Clean Desktop Now (Oczyść pulpit teraz). Zostaniesz poproszony o wskazanie folderu do którego nastąpi przerzucenie tych skrótów.

 

 

Głębia kolorów 16-bit vs. 32-bit

 

Głębia kolorów 16 bitów z pewnością jest mniej zasobożerna i można się na nią przełączyć z 32-bitów. Niemniej jako grafik zawsze wybieram kolor 32-bit gdyż jakość kolorystyczna spada i akurat ja to dostrzegam (jednak percepcja rzecz względna). Ikony na 16 bitach przybiorą poszarpane krawędzie:

 

16-bit 32-bit

 

Ponadto ustawienie 16-bitów może być problematyczne dla graczy chcących mieć "full-effect 3D". Jeśli 16-bitowa gra poleci na 32-bitach to nie ma problemu. Jeśli jednak jest na odwrót czyli 32-bitowa gra poleci na 16-bitach mogą być skutki uboczne w postaci zatracenia szczegółów np. efekt "ginięcia" światła źródłowego za ścianą przy scenach ruchu. Jest to oczywiście trudne do pokazania na małym obrazku, na dodatek nieruchomym i niektórzy mogą nie wiedzieć o czym tu w ogóle mowa. Prawdziwe testery to wasze oczy. Inny porównawczy teścik, udawadniający z kolei niezbyt widoczną różnicę, można oglądnąć TU.

 

Kwestia 16-bit vs. 32-bit jest dość sporna bo benefity 32 bitów nie zawsze są spostrzegalne gołym okiem choć niewątpliwie istnieją. Polecałabym przełączenie się z 32-bitów na 16-bitów tym, którzy mają wyjątkowo słabego kompa. Przełączyć się mogą również i ci, którzy nie grają, nie korzystają z aplikacji graficznych itd, w których różnica może być zauważalna. Zmian głębi kolorystycznej dokonujemy tu:

 

prawy klik na pulpit >>> Properties (Właściwości) >>> Settings (Ustawienia)

 

 

 

 

Wyłączenie dźwięków

 

Windows o pewnych zdarzeniach (np. błąd, zamykanie systemu) informuje charakterystycznymi dźwiękami. Dźwięki konsumują troszkę zasobów systemowych. Nie są to operacje bardzo zasobożerne niemniej na słabym komputerze wyłączenie ich może okazać się pomocne. Dodatkowym bonusem będzie możliwość skasowania zawartości folderu C:\WINDOWS\Media grupującego pliki dźwiękowe.

 

Control panel (Panel sterowania) >>> Sounds and Audio Devices (Dźwięki i urządzenia audio) >>> Sounds (Dźwięki)

 

Jako Sound scheme (Schemat dźwięków) wybierz No sounds (Bez dźwięków).

 

 

 

[picasso]

Zmiana ekranów startowych


Usunięcie ekranu z logo Windows

Pozbycie się logo Windowsa na czarnym tle z tymi migającymi kwadracikami może nieco przyśpieszyć proces startu. Dokonujemy tego edytując plik boot.ini:


Control panel (Panel sterowania) >>> System >>> Advanced (zaawansowane) >>> Startup and Recovery (Uruchamianie i odzyskiwanie)

Klikasz Settings (Ustawienia) i guzik Edit. Otworzy się okno pliku boot.ini, w którym po /fastdetect dopisujesz /noguiboot:

[boot loader]
timeout=30
default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS
[operating systems]
multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS="Microsoft Windows XP Professional" /fastdetect /noguiboot

Skutkiem będzie zamiast tego logo kompletnie czarny ekran przez dłuższą chwilę. Brak tej powłoki może spowodować, że nie zobaczysz żadnych komunikatów startowych (chkdsk, convert ... ), ale jeśli system ci pracuje prawidłowo nie powinieneś się tym martwić. Jeśli ta operacja cię nie usatysfakcjonuje ponownie zedytuj boot.ini usuwając dodany wcześniej wpis. I wszystko będzie po staremu.

Usunięcie ekranu Zapraszamy

Control panel (Panel Sterowania) >>> User Accounts (Konta użytkowników)

Kliknij w Change the way user log on or log off (Zmień sposób logowania lub wylogowywania użytkowników) i odznacz tam opcję Use the Welcome Screen.... (Używaj ekranu powitalnego.....).

To spowoduje pojawienie się, znanego z windy 98, stylu klasycznego logowania z okienkiem, w którym się wpisuje swoje imię i hasło. By ominąć pojawianie się tego okna i uciążliwe wklepywanie swoich danych za każdym startem systemu potrzebujesz dokonfigurować automatyczny sposób logowania cię. O tym w następnym poście. Po restarcie kompa napis "Zapraszamy" już się nie pojawi. Natomiast przed pojawieniem się tapetki pulpitu mignie przez milisekundę takie małe okienko.

UWAGA: Wpisując nieprawidłowe hasło pozbawisz się możliwości uruchomienia systemu! Jeśli jednak pomyłka miała miejsce przytrzymaj klawisz Esc w trakcie rozruchu.

Podmiana ekranów startowych własnym obrazem

To już to takie proste nie jest bo Windows tego zabrania i wymagane jest shackowanie jego chronionych plików (ntoskrnl.exe oraz logonui.exe). Koniecznym do tej akcji jest: wyłączenie Windows File Protection oraz Przywracania Systemu (patrz dalse opisy) bo zmiany nie zostaną zaakceptowane. Dokonuje się tego za pomocą specjalnych aplikacji (edytor zasobów). Na własne ryzyko.

 

[picasso]

Logowanie i problemy z tym związane


Automatyczne logowanie do Windows


Poniżej procedura automatycznego logowania użytkownika bez konieczności wpisywania danych przy każdym starcie Windows. Rozwiązuje też problem nagłej utraty tej zdolności na rzecz ekranu powitalnego z jedynym kontem. Ten przypadek był możliwy po instalacji .NET Framework, które generowało nowe i widzialne tylko spod Panelu sterowania konto o nazwie ASP.NET. Problem można było rozwiązać poniższą operacją lub TYM. Najnowsza wersja .NET Framework nie ma już tego problemu.

Start >>> Run (Uruchom) >>> control userpasswords2

I tam odhaczasz pole User must enter a user name and password to use that computer (Aby używać tego komputera, użytkownik musi wprowadzić nazwę użytkownika i hasło). Jak odhaczysz to wyskoczy okno z pytaniem o dane, które mają być wprowadzane automatycznie za każdym startem kompa. Czyli zostawiasz tam swoje imię usera a pole hasło puste jeśli nie masz hasła. Wszystko potwierdzasz.


UWAGA: Typowa pomyłka na XP Home to próba autologowania jako Administrator gdyż to wbudowane w system konto nie może się logować w trybie normalnym! Pamiętaj: wybierasz do tej operacji SWOJE konto imienne.

Komunikat: Twoje hasło wygaśnie za 14 dni

To ostrzeżenie to cecha XP tzw. Password Expiration nałożone na 42 dni a uruchamiające się właśnie od 14 dni pozostałych do końca. Zmiana hasła co miesiąc to opcja bezpieczeństwa. Jeśli nie zmienisz go po 42 dniach dostaniesz przy każdym logowaniu prompta z prośbą o zmianę hasła. Zmieniać hasła nie musisz. Co więcej ten komunikat wcale nie znaczy, że masz hasło bo twoje hasło jest BLANK. To po prostu domyślny standardowy komunikat namawiający do zmiany hasła. I możesz go oczywiście wyłączyć. 2 metody do wyboru:

Ustawienie dla pojedynczych kont:


Start >>> Uruchom >>> lusrmgr.msc

Klikasz na Users / Użytkownicy a potem na nazwę swojego konta i haczykujesz Password never expires / Hasło nigdy nie wygasa.

Oczywiście jeśli na XP masz więcej kont dla każdego z nich powtarzasz tę procedurę.

Ustawienia globalne dla wszystkich kont:


Start >>> Uruchom >>> gpedit.msc

Computer Configuration / Konfiguracja komputera >>> Windows Settings / Ustawienia Windows >>> Security Settings / Ustawienia zabezpieczeń >>> Account Polices / Zasady konta >>> Password Policy / Zasady haseł

Kliknij podwójnie na Maximum password age / Maksymalny okres ważności hasła zmień z 42 na zero.

Dyskietka resetowania hasła

Jeśli masz swoje hasło i boisz się, że ci umknie z pamięci na wszelki wypadek utwórz dyskietkę "resetowanie hasła":

Control panel (Panel Sterowania) >>> User Accounts (Konta użytkowników)

Wybierz konto, dla którego chcesz utworzyć dysk i z menu po lewej stronie wybierz Prevent a forgotten password (Zapobiegaj zapominaniu hasła).

Ratunku! Nie pamiętam mojego hasła!

Odzyskanie hasła na XP teoretycznie jest niemożliwe gdyż XP jest bardziej zabezpieczony niż Windows 98. Zaszyfrowane hasło jest zlokalizowane w ukrytym pliku SAM (C:\WINDOWS\system32\config). Ten plik jest częścią rejestru zapisaną w formacie binarnym. Więc jeśli marzysz o czymś takim jak prawy klik na plik i Otwórz za pomocą i podglądnięciu hasła jak to było w Windows 98 z plikiem haseł PWL to zapomnij o tym raz na zawsze! Co więc można zrobić?

1. Skorzystanie z jednego z narzędzi do resetu hasła..

2. Shackowanie pliku SAM czyli ekstrakcja zaszyfrowanej zawartości na format tekstowy. Trudne i nie dla amatorów.

 

[picasso]

Szybszy start

Tutorial powiązany:

Optymalizacja usług w Windows XP

-------- Defragmentacja

-------- Sprowokowanie procesu Layout Optimalization

-------- Ograniczenie ilości usług startujących z Windowsem

-------- Ograniczenie ilości programów startujących z Windowsem

-------- Uaktualnienie wszystkich sterowników


Czyszczenie plików tymczasowych przy zamykaniu Windows

Ten trik jest opisany w dalszych postach. Uwaga: tu chodzi o automatyczne kasowanie plików przy zamykaniu a nie startowaniu Windows bowiem obie metody są opisane dalej. Ten zabieg da przypuszczalnie o kilka sekund szybszy start.

Deaktywacja nieużywanych portów i urządzeń

Sprytnym trikiem na przyśpieszenie startu systemu jest deaktywacja nieużywanych urządzeń. Np. jeśli nie masz nic podłączone na portach USB lub COM ich obezwładnienie da szybszy start. Będzie o tym jeszcze mała wzmianka przy dyskach - wyłączanie autodekcji na pustych IDE.

Control Panel (Panel sterowania) >>> System >>> Hardware (Sprzęt) >>> Device Manager (Menadżer urządzeń)

I z prawokliku na dane urządzenie deaktywujesz je.

 

[picasso]

Diagnostyka startu



Narzędzie BootVis Microsoftu jest przestarzałe. Do diagnozy startu lepiej nadaje się komercyjny program BootLog XP.

Materiał referencyjny:

TweakHound: Bootvis, MS wassup?

Zawieszenie w trakcie startu
 

W przypadku kiedy w trakcie startu system się zawiesza na około 2-3 minuty a cały pasek zadań włącznie z przyciskiem Start jest niedostępny przyczyną może być jedna z działających w tle usług Background Intelligent Transfer Service (Usługa inteligentnego transferu w tle).

1. Należy załadować fixa Microsoftu Q314862. Jeśli on nie rozwiąże problemu to:

2. Należy wykluczyć tę usługę z grupy startowej:

Start >>> Run (Uruchom) >>> services.msc

Wyszukaj usługę o nazwie Background Intelligent Transfer Service (Usługa inteligentnego transferu w tle). Z prawokliku pobierz jej Właściwości a w Typie Startowania ustaw na Wyłączona. Po zatwierdzeniu zmian zrestartuj komputer.

 

 

Wolny boot punktujący HDD init

 

 

Przypadkiem dość ekstremalnym jest sytuacja gdy czas startowania Windowsa zamyka się powyżej 3 minut przy czym około 2 zajmuje czarne logo z migającymi kwadracikami. Dzieję się tak gdy Windows próbuje wykryć napęd, którego nie ma. Należy więc zdeaktywować te fantomy na danym kanale IDE. Cała metoda jest opisana w ustępie DMS dysków.

 

 

Wolny boot przy połączeniu sieciowym

 

 

Na niektórych instalacjach XP Pro komputer łącząc się z siecią ma czas startowania ponad 1:40! Po zalogowaniu system wygląda jak zawieszony, pulpit się nie ładuje lub jest zamrożony przez około minutę. Dzięki Bootvis.exe wykryto, że przyczyną jest driver mrxsmb dodający aż ponad 67 sekund do czasu startowania! Rozwiązaniem jest zdeaktywowanie File and Printer Sharing (Współdzielenia Plików i Drukarek):

Control Panel (Panel sterowania) >>> Network Connections (Połączenia sieciowe)

Z prawego kliku na nazwę twojego połączenia sieciowego (np. LAN....) pobierasz Properties (Właściwości) i w sekcji General (Ogólne) odhaczykuj File and Printer Sharing for Microsoft Networks. I zresetuj komputer. Jeśli będziesz tego kiedyś potrzebować po prostu ponownie haczykujesz.

 

[picasso]

Prefetching i Layout Optymalization


Prefetching i Layout Optimalization to ściśle powiązane wbudowane funkcje optymalizujące a wykorzystujące dodatkowe miejsce na dysku folder C:\WINDOWS\Prefetch.



Optymalizacja Prefetching:

Prefetching odpowiada za monitowanie plików użytych podczas startu systemu i aplikacji i tworzenie dla nich specjalnego cache powodujące ich szybsze uruchamianie. W katalogu C:\WINDOWS\Prefetch są gromadzone skróty do ostatnio używanych programów w postaci specjalnych tymczasowych plików o rozszerzeniu *.pf np. SLSK.EXE-249BEE7E.pf lub SVCHOST.EXE-3530F672.pf. Pliki te to listy plików wymaganych do uruchomienia systemu czy danej aplikacji. Dane funkcji Prefetching są zlokalizowane w rejestrze:

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\SessionManager\Memory Management\PrefetchParameters

EnablePrefetcher - Wartość domyślnie ustawiona na 3 ale może przyjąć następujące liczby:

0 - wyłączone
1 - włączone dla startu aplikacji
2 - włączone dla startu systemu
3 - włączone dla startu systemu i aplikacji

Krążą mityczne porady przypisywania tutaj wartości 5 lub 6. Takie ustawienia nie istnieją, nie są obsługiwane i Windows napotykając je albo całkowicie zdeaktywuje prefetching albo zaktywuje jeden z obsługiwanych typów.

Materiał referencyjny:

Disabling Prefetch
KB307498 - How to Disable the Prefetcher Component in Windows XP

Zalecane jest mieć tą funkcję włączoną. Z kolei prawdą jest, że Prefetching zajmuje miejsce na dysku, wymusza stałą obecność monitoringu puszczonych w ruch aplikacji i jest pamięciożerne. Wyłączenie tej funkcji lub uaktywnienie jej tylko dla plików boota pozwoli na uwolnienie zasobów systemowych i oszczędzenie miejsca na dysku. Można spróbować to całkowicie wyłączyć mając mało RAMu (poniżej 128). Należy to przetestować wnikliwie gdyż na różnych komputerach i różnych konfiguracjach skutki tej akcji mogą być diametralnie różne! Z pewnością wyłączamy jednak przeprowadzając jakieś testy/benchmarki, gdyż jej działanie zafałszowuje wyniki. By nowe ustawienia zostały uwzględnione resetujemy komputer.



Layout Optymalization:

Layout Optymalization to tworzenie modelu kolejności plików zgodnie z tym jak są "żądane" przez system czy programy. Model ten jest zapisany w folderze C:\WINDOWS\Prefetch w pliku layout.ini. XP automatycznie "optymalizuje się" pod tym kątem co 3 dni w trakcie procesu bezczynności. Zamiast czekać aż tyle można sprowokować samemu układanie plików według kolejności ich odczytu wg dwóch metod do wyboru:

Start >>> Run (Uruchom) >>> defrag c: -b

Komenda ta reorganizuje pliki na podstawie bieżącego layout.ini.

Start >>> Run (Uruchom) >>> Rundll32.exe advapi32.dll,ProcessIdleTasks

Komenda ta odbudowuje layout.ini na podstawie informacji z folderu Prefetch i reorganizuje pliki w odniesieniu do nowo stworzonego layout.ini. Wywołuje i inne operacje przeprowadzane w Procesie bezczynności systemu np. te związane z Przywracaniem systemu. Podpatrzyć te procesy możemy w Menedżerze zadań. Całość procesu odbędzie się w tle i zajmie około 10-15 minut. Komendę tę możemy wywołać bezpośrednio lub ją zaplanować. Zamiast wklepywać ją za każdym razem ręcznie można do niej stworzyć skrót.

Materiał referencyjny:

Benchmarking on Windows XP

Okresowe czyszczenie folderu Prefetch:

Zawartość katalogu C:\WINDOWS\Prefetch może się mocno zestarzeć i zawierać nieadekwatne skróty. Należy też zwrócić uwagę iż uszkodzone pliki w tym folderze mogą być przyczyną bardzo wolnego startu. Dozwolone okresowe czyszczenie tego folderu ale nie częściej niż raz na kilka miesięcy i tylko wtedy gdy jest udokumentowane, iż znajdują się tam przestarzałe dane (np. na skutek drastycznych zmian konfiguracyjnych) w przeciwnym przypadku ta funkcja nie ma sensu!!!

Jeśli ktoś będzie czyścił ten folder regularnie, a nie daj Boże przy każdym starcie Windows, to odniesie to skutek przeciwny do zamierzeń, czyli drastyczne spowolnienie.

Ustawienia wątpliwej reputacji: Szybsze uruchamianie wybranych aplikacji poprzez wykorzystanie specjalnego przełącznika /prefetch:1 dopisanego do skrótu startowego danego exe.

Materiał referencyjny:

KB915163 - A Windows XP computer is slow to start after you deploy a Windows XP operating system image to the computer
KB555470 - Disk Defragmenter NTFS Module has encountered a problem and needs to close
One more time: do not clean out your Prefetch folder!
CCleaner Cripples Application Load Times
Misinformation and the The Prefetch Flag
Debunking yet another bogus Windows tip

Aplikacje pomocnicze:

Darmowe proste programiki, które realizują w graficznym interfejsie kontrolę parametrów Prefetchingu:

TweakPrefetch

Windows XP Prefetch Clean And Control




 

[picasso]

Autostart

Należy maksymalnie wyeliminować zbędne aplikacje obciążające rozruch systemu.


Opcje programów

Niekiedy jest to najprostsza droga do wyeliminowania danego programu z Autostartu. Można sprawdzić to z prawego kliku na ikonę programu w zasobniku systemowym lub w obrębie menu samego programu. W ten sposób można wyeliminować np. komunikatory typu Gadu-Gadu, Tlen. Jeśli nic takiego nie ma, należy posłużyć się metodami poniżej.



Folder Autostart

Start >>> All Programs (Wszystkie programy) >>> Startup (Autostart)

To znajdziesz programy ładujące się automatycznie z Windowsem na bazie skrótów. Możesz postąpić dwojako:

1. Skasować te skróty z folderu Startup:

C:\Documents and Settings\All Users\Start Menu\Programs\Startup (PL: Autostart)

2. Przerzucić te skróty na wszelki wypadek do utworzonego przez siebie tymczasowego folderu dowolnej lokalizacji i nazwy. Jeśli jakiś program nie będzie pracował poprawnie zawsze możesz skróty przywrócić na swoje miejsce.

Rejestr

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

I oglądasz co znajduje się w podanych niżej kluczach. Nie wszystkie wymienione znajdziesz bo to zależy od tego czy Windows ich potrzebuje czy też nie:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Run
HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunOnce
HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunOnceEx
HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\RunServices
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Run
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Runonce

Msconfig - menedżer systemowy


Start >>> Run (Uruchom) >>> msconfig

Przejdź do zakładki Startup / Uruchamianie i odhaczykuj zbędne programy. Windows po zatwierdzeniu zmian poprosi cię o restart komputera.




NOTKA1:

Jeśli odhaczykujesz wybrane pozycje w msconfig za każdym razem twój komputer będzie startował w Trybie Selektywnym / Selective startup. Łatwo można to zaobserwować w zakładce General / Ogólne. Praca w takim trybie niczemu nie przeszkadza a by na starcie systemu przypominacz msconfig nie dręczył zawiadomieniem o pobycie w takim trybie wystarczy zaznaczyć opcję "Nie pokazuj tego...". Jeśli jednak zdecydujesz się skorzystać z "podpowiedzi przypominacza" i ponownie zastartować w trybie normalnym wszystkie uprzednio odhaczykowane elementy zahaczykują się ponownie!

NOTKA2:

Niektóre z odhaczykowanych pozycji w msconfig po restarcie komputera mogą zniknąć.

NOTKA3:

Msconfig jest zaprojektowany pod tymczasową deaktywację elementów startowych. Niekiedy odhaczykowane elementy mogą się pojawić w Start >>> Programy jako osobna grupa "Disabled Startup Items". Jeśli wejście zniknęło z MSCONFIG a jest dostępne tutaj może być skopiowane z powrotem do stosownego folderu autostartu czyli:

C:\Documents and Settings\All Users\Start Menu\Programs\Startup (PL: Autostart)

RÓŻNICA:

Wyłączenie elementów z msconfig pozwala na powrót do tych ustawień poprzez ponowne ich zahaczykowanie natomiast kasacja z rejestru jest nieodwracalna o ile nie posiadamy kopii zapasowej. Skasowanie z rejestru automatycznie usuwa wpis z msconfig ale odhaczykowanie w msconfig nie usuwa wpisu z rejestru tylko go modyfikuje. Elementy zdeaktywowane w msconfig zostaną zapisane w rejestrze jako podklucze:

Dla elementów, które były w folderze Start >>> Programs >>> Startup w kluczu:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Shared Tools\MSConfig\startupfolder

Dla elementów ładowanych z rejestru w kluczu:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Shared Tools\MSConfig\startupreg

Czysty start:

W zakładce Startup (Uruchamianie) kliknij Disable All (Wyłącz wszystkie) a w zakładce Services (Usługi) zaznacz Hide All Microsoft Services i kliknij Disable All (Wyłącz wszystkie). Zrestartuj komputer a Windows XP uruchomi się tylko z systemowymi usługami i aplikacjami co da bardzo szybki start. Ten trik wyłącza ze startu wszystkie nie systemowe usługi i aplikacje a więc te, które instalowałeś dodatkowo np. antywirusa. Jest to metoda zdecydowanie niepolecana lecz mówię o niej gdyż może być przydatna w sytuacjach kryzysowych kiedy będzie potrzebny czysty start Windows w celu diagnozy problemu lub wykonania jakiś szczególnych operacji typu defragmentacja.

XP SP2: Dostępna jest aktualizacja wersji msconfig dodająca nową zakładkę Tools / Narzędzia: KB906569.




Inne menedżery autostartu

Zarządzać autostartem możesz za pomocą różnych darmowych programów takich jak Startup Control Panel czy Autoruns. Plus jeszcze jedno narzędzie, które pozwoli podglądnąć to i owo: Windows XP Startup Tracker.

 

[picasso]

Szybsze zamykanie systemu


Defragmentacja

Skrócenie czasu zamykania aplikacji i usług

Podczas zamykania Windows sygnalizuje ten stan lecącym w tle aplikacjom i daje im czas na zamknięcie (20 sekund). Jeśli aplikacja nie odpowiada otrzymujesz prompta z dodatkowymi opcjami (cancel, wait, kill ).


Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop

WaitToKillAppTimeout - Standardowo ustawione 20000. Ustaw 4000.

HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control

WaitToKillServiceTimeout - Standardowo jest to 10000. Ustaw 4000.

"HungAppTimeout" = 5000 (ustawienie standardowe)

Automatyczne zamykanie aplikacji

Denerwuje cię czekanie to kilka sekund tylko po to by potwierdzić, że chcesz zamknąć nie odpowiadające aplikacje? Można wymusić by system automatycznie zamykał programy, które nie odpowiedziały natychmiastowo na komendę zamykania. To ustawienie stosujecie na własną odpowiedzialność po wnikliwych testach czy aby nie ma żadnych skutków ubocznych dla waszych programów. Jest to w działaniu bardzo podobne do kończenia zadań w Task Managerze i niesie to samo ryzyko dla danych aplikacji.


Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop

AutoEndTasks - Wartość 0 podmień na 1. Plik, który to zrobi za ciebie: autoendtasks.reg.

Domyślne ustawienie na zero powoduje, że system nie kończy automatycznie procesów, które nie odpowiedziały na komendę zamykania i czeka określoną ilość czasu.

Przypadek szczególny czyli Nvidia Geforce

NVIDIA Driver Helper Service, instalowany ze sterami NVIdii może ekstremalnie opóźniać zamykanie systemu. Po jej wyłączeniu system będzie się zamykał szybciej. Skutkiem ubocznym będzie spowolnienie gier 3D. Jeśli jednak nie grasz często lub wcale możesz się spokojnie tego pozbyć.

Start >>> Run (Uruchom) >>> services.msc

Znajdź usługę o nazwie NVidia Driver Helper. Następnie wyłącz go: chwilowo - Stop, na stałe - zmienijąc Startup Type na Disabled.

Nie stosuj następującego tweaku:

Czyszczenie pliku pamięci wirtualnej przy zamykaniu systemu. Bedzie jeszcze o tym mowa. Sprawdź czy nie masz w rejestrze takiego wpisu, a jak masz podmień 1 na 0:

HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control\SessionManager\Memory Management
ClearPageFileAtShutdown = 1

Zastosowałem się do powyższych rad i nadal system zamyka się bardzo powoli:

1. Problem z aplikacją/sterownikiem, który przetrzymuje zamykanie. Podglądnij w Dzienniku Zdarzeń rodzaj błędów. Uszkodzone logi Dziennika Zdarzeń to też może być przyczyna!

2. Problem z zamknięciem profilu - znak charakterystyczny spowolnienie na ekranie Saving Settings. Pomoże ci pozbyć się tego raz na zawsze zainstalowanie User Profile Hive Cleanup Service.

3. Więcej info znajdziesz tu: KLIK.


 

[picasso]

System się nie zamyka


"Można teraz bezpiecznie wyłączyć komputer" ......... i nie wyłącza się


 

Częstą przyczyną jest nieuaktywniony schemat zasilania tzw. APM (Advanced Power Management).

Control panel (Panel sterowania) >>> Power Options (Opcje zasilania) >>> APM

I zaznacz Włącz obsługę Zaawansowanego zarządzania energią.

 

Jeżeli zakładki APM nie ma to jest tego kilka przyczyn.

1. Komputer operuje na schemacie ACPI a nie APM i jeśli z komputerem nie ma żadnych problemów nic nie ruszamy.

2. Jeśli komputer na pewno jest zdefiniowany jako APM a nie ACPI ale nie można tych ustawień zmienić:

 

- Usługa ta nie jest zainstalowana a doinstalowanie APM odbywa się poprzez:

Panel Sterowania >>> Dodaj sprzęt >>> Nowe urządzenie sprzętowe >>> Obsługa NT APM/Legacy.

- Usługa ta jest zdeaktywowana:

Device Manager (Menadżer urządzeń) >>> View (Widok) >>> Show Hidden Devices (Pokaż ukryte elementy)
Pokaże się wtedy NT APM/Legacy Support z podgrupą NT APM/Legacy Interface Node. Z prawego kliku włączasz (Enable).

- Zły schemat w BIOS

Prawdopodobnie też może być w BIOS ustawione domyślnie na schemat ACPI zamiast na APM. Jeśli XP się wydaje że używa ACPI to wyłącza i usuwa obsługę APM z Opcji Zasilania. Trzeba przełączyć w BIOS ponownie na APM. A robi się to tu:
Power Management Setup >>> PM controlled by APM >>> Yes
To jednakże nie czyni różnicy dla Windowsa i jedyna droga to go nadinstalować nad obecną instalką jeszcze raz. Oczywiście po ustawieniu BIOS w pierwszej kolejności. Ponadto jest jeszcze bardzo niemiła możliwość że BIOS jest za stary i trzeba by było go fleszować by w ogóle obsługa tego schematu zasilania była dostępna w jego opcjach.

 

 

Schematy zasilania APM i ACPI

Z tymi schematami zasilania w XP jest mocno porobione. O ile poprzednie Windowsy 9x nie miały z tym problemu to XP może doprowadzić do siwizny, bo istnieje coś takiego jak "test weryfikacji na zgodności hardu". Generalnie jest kwestia 2 schematów:

- APM (Advanced Power Management)
- ACPI (Advanced Configuration Power Interface)

Nowszym, lepszym, bardziej zaawansowanym a więc i preferowanym schematem jest właśnie ACPI, niestety w związku z pewnymi limitacjami sprzętowymi może być niezaładowane poprawnie. By sprawdzić na którym schemacie operuje komputer należy:

Start >>> Run (Uruchom) >>> devmgmt.msc

Rozwiń gałąź Komputer. Jeżeli jest tam wejście o nazwie ACPI ... PC to komputer jest wykryty jako ACPI. Jeżeli figuruje tam jednak Standard PC to niestety BIOS nie został wykryty jako zgodny z tym schematem.

Komputer z ACPI:



Komputer z APM:



Jak ACPI jest nieprawidłowo rozpoznane to system jest instalowany z APM na podstawie "testu weryfikacji na zgodności sprzętowe" z pliku Biosinfo.inf który jest odczytywany przy instalacji. Odczyt zwraca 3 schematy:

1. PC figurował na liście dopuszczonych i zdał test na APM - Zakładka APM jest obecna w Opcjach zasilania a opcja tam jest zaznaczona
2. PC figurował na liście niedopuszczonych i testu nie zdał - Zakładki APM brak w Opcjach zasilania
3. PC nie został wyszczególniony na liście zgodności - Zakładka APM jest obecna w Opcjach zasilania ale opcja nie jest zaznaczona
APM również nie jest instalowane w kompie który ma kilka procesorów na raz.



Wymuszanie HAL (Hardware Abstraction Layer)

Jedyny sposób zmiany wykrytego schematu to zmiana HAL ale Menadżer urządzeń nie pozwala na realną zmianę Non-ACPI HAL na ACPI HAL z poziomu Windows. Musisz tej zmiany dokonać podczas nowej instalacji systemu!

Czemu właśnie wtedy? Bo to moment decydujący o nałożeniu HAL. To nie może być "reperacja" czy "reinstall" Windows tylko nowa czysta instalacja podczas którego zformatujesz dysk. Przykład dlaczego: upgradowanie systemów a nie czysty install prowadzi do przejmowania starego HAL po systemie na którym się zapisuje nowy. Właśnie przy instalacji Windows jest sprawdzany BIOS. Jeżeli BIOS nie jest z tym zgodny to nici z ACPI. A nawet jeśli i jest może zostać to nieprawidłowo rozpoznawane i w związku z tym obsługa ACPI nie jest instalowana.

Płyty: Asus P2B-F, P2B-VM, P2L97 mają ten problem = instalator XP nie włącza dla nich domyślnie ACPI. I tutaj jest konieczna poniższa procedura wymuszenia ACPI.


Ręczna zmiana HAL podczas nowej instalacji Windows:

Zastartuj z CD XP. W którymś momencie pojawi się na dole ekranu opcja doinstalowania dodatkowych kontrolerów SCSI i RAID za pomocą naciśnięcia F6. Jednak zamiast klawisza F6 wybierasz albo albo:

F5 - da możliwość ręcznego wyboru wartwy sprzętowej. Wciskaj ten klawisz aż do pojawienia się następnego ekranu proszącego o wciśnięcie F2 by przejść do Konsoli Odzyskiwania. Dalej przytrzymuj klawisz F5 aż pojawi się kolejny ekran mówiący iż nie można rozpoznać typu PC plus dodatkowe opcje wyboru. Tu można dobrać takie HAL, które żyje w zgodzie z ACPI.

F7 - automatycznie ustawi komputer na schemat APM a nie ACPI

Materiał referencyjny:

KB299340 - How to force a Hardware Abstraction Layer during an upgrade or an installation of Windows XP
KB309283 - HAL options after Windows XP or Windows Server 2003 Setup
KB810903 - "It is Now Safe to Turn Off Your Computer" error message when you try to shut down your computer
KB216573 - How Windows Determines ACPI Compatibility

[picasso]

Przydzielenie zasobów pamięci i procesora

 

Control Panel (Panel sterowania) >>> System >>> Advanced (Zaawansowane)

W sekcji Performance (Wydajność) klikasz w Settings (Ustawienia). I wybierasz Advanced (Zaawansowane)

 

Processor scheduling / Planowane użycie procesora


Programs / Aplikacje - Ustawienie dla stacji roboczych (czytaj komputer domowego użytku). Przeznacza więcej czasu procesora na aktywne aplikacje użytkownika czego skutkiem jest ich szybsze odpowiadanie.

Background services / Usługi działające w tle - Ustawienie dla serwerów. Przeznacza więcej czasu procesora na usługi/programy działające w tle co odbije się na wolniejszej reakcji aplikacji użytkownika.




Memory usage / Użycie pamięci

System cache / Bufor systemu - Przeznacza więcej pamięci na cachownie bibliotek i sterowników systemowych. Przydzielanie zasobów rozkłada się wtedy dość nieproporcjonalnie 80% dla systemu i tylko 20% dla programów. Opcja zalecana dopiero dla komputerów dobrze wyposażonych w kosteczki i pracujących jako serwer.

Programs / Programy - To opcja zalecana dla komputerów tradycyjnego użytku oraz tych z mniejszą ilością pamięci RAM.

 

Ekwiwalentem tego ustawienia są następujące wpisy w rejestrze:

HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory Management

LargeSystemCache - Wartość ustawiona na 0 (Programy) lub 1 (Bufor systemu)

 

UWAGA: Dla kart ATI ustawienie na System Cache może prowadzić do uszkodzenia danych!


Podsumowanie: Oba te ustawienia powyżej na normalnym komputerze domowym nie pracującym jako serwer powinny być ukierunkowane na Programy.


Virtual memory / Pamięć wirtualna

Wszystko o ustawieniach jej pliku post niżej.

Materiał referencyjny:

KB895932 - Things to consider before you enable System cache mode in Windows XP
http://support.ati.com

[picasso]

Optymalizacja pliku pamięci wirtualnej


Pamięć wirtualna to bardzo szerokie pojęcie mylnie sprowadzane tylko do obecności jej pliku. W istocie pamięć wirtualna to plik wymiany (aka stronicowania) + zainstalowany fizycznie RAM. W tej części opracowania zajmiemy się plikiem a jest nim:

pagefile.sys



Plik ten jest ukryty, chroniony przez system i nie operujemy na nim bezpośrednio. Przy próbie skasowania tradycyjną drogą pojawi się błąd niemożności kasacji. Przy każdym starcie systemu jest on regenerowany na nowo.




Ustawienia pliku pamięci wirtualnej

 

Control Panel (Panel strowania) >>> System >>> Advanced (Zaawansowane)

W sekcji Performance (Wydajność) klikasz w Settings (Ustawienia). I wybierasz Advanced (Zaawansowane)>>> Virtual Memory (Pamięć wirtualna) >>> Change (Zmień)

 

 


Podajesz partycję lub dysk na którym ma się znajdować plik wymiany i określasz jego rozmiar. Klikasz przycisk Set (Ustaw). Potwierdzasz + reset by zmiany zostały zatwierdzone. Możemy dobrać następujące kombinacje rozmiaru:
 

Custom Size (Rozmiar niestandardowy) - Sam dobierasz parametry rozmiaru początkowego i końcowego:
Initial size (Rozmiar początkowy) - wielkość pliku tworzona przy starcie systemu, pozostanie stała o ile system nie będzie potrzebował więcej
Maximum size (Rozmiar maksymalny) - maksymalna granica do której może się powiększyć plik

System Managed Size (Rozmiar kontrolowany przez system) - System dobiera parametry pliku za ciebie według modelu, że rozmiar początkowy jest o połowę większy od RAMu

No Paging File (Bez pliku stronicowania) - Wyłącza plik wymiany na wybranym dysku. Tak samo działa ustawienie:
Initial size = 0
Maximum size = 0

 

 
Dobranie rozmiaru

Dynamiczny czy statyczny?

Domyślna konfiguracja Windows zakłada dynamiczne zwiększanie/zmniejszanie się rozmiaru pliku wymiany stosownie do potrzeb uruchamianych aplikacji. Można to zauważyć np. grając intensywnie w gry kiedy to w 'tajemniczy' sposób znika nam miejsce na dysku. Tylko reset komputera przywraca ten plik do poprzedniego rozmiaru. Zmienny rozmiar pamięci wirtualnej może wpływać niekorzystnie na jej sprawność. Na dysku o sporej fragmentacji danych operacja zwiększania - zmniejszania trwa dłużej. Efektem jest wolniejsza praca dysku, a nawet przerwanie ciągłości plików. Starym tweakiem proponowanym na tę okoliczność jest wprowadzenie ustawienia zakładającego "sztywny plik" który nie zmienia rozmiarów i nie przekroczy określonej pojemności:

Initial size = Maximum size

Z drugiej strony można takim ustawieniem narobić sobie szkody jeśli nieprawidłowo dobierze się rozmiar. Identyczny nieomal skutek nie rozciągalności pliku pagefile.sys możemy uzyskać sprytnie dobierając parametr rozmiaru początkowego. Może on okazać się wystarczający dla systemu i plik nie wzrośnie ponad rozmiar początkowy pomimo zostawienia komfortowego zapasu na "w razie czego".

Ile?

Windows XP domyślnie ustawia rozmiar początkowy jako 1.5 x RAM a rozmiar maksymalny jako 3 x RAM. Np. dla RAM 256 MB min= 384 MB a max=768 MB. Te wartości domyślne często sprawdzają się lecz są one zbyt sztywno obliczone. Konsekwencją może być dobranie zbyt małego lub zbyt dużego pliku. Bo logiczne jest że na podstawie tego modelu liczenia ci z małą ilością RAM uzyskają mniejszy plik niż ci z dużą ilością RAM. A w zasadzie powinno być na odwrót:

Im mniej RAMu masz tym większe prawdopodobieństwo intensywnego korzystania z pliku pamięci wirtualnej. Jeśli masz poniżej 512 MB w zasadzie powinieneś zostawić ustawienia domyślne.
Im więcej RAMu masz tym mniejsze prawdopodobieństwo intensywnego korzystania z pliku pamięci wirtualnej. W takim układzie domyślne ustawienie rozmiaru początkowego pliku jest grubo przesadzone i konsumuje za dużo miejsca na dysku bez realnej potrzeby. Jeśli masz 512 MB RAM i wyżej ustaw rozmiar początkowy jako połowę RAM przy pozostawieniu rozmiaru maksymalnego jako potrójność RAMu ..... tak na wszelki wypadek.

Powyższe dywagacje są dość teoretyczne i niby uniwersalne. W praktyce jednak wszystko zależy od przeznaczeń komputera. Pecet z przeglądarką i GG a pecet jako studio grafiki i video to przepaść w skali przemiału pamięci. W następnym poście jest opis jak monitować system przy najbardziej wyczerpujących momentach i przewidywać potencjalny rozmiar.

Zbyt niska?

Jeżeli jest na wyczerpaniu to wszystko pracuje przeraźliwie wolno zacinają się gry, długo czekamy na "reakcję" programu itd. Potem przy 90% zajętej pamięci wyskakuje komunikat ze jest jej zbyt mało lub brak.



Po tym komunikacie te aplikacje które doprowadziły do jej braku powinny zostać zamknięte automatycznie. Gdy wyczerpie się pozostały zapas pamięci wirtualnej otrzymamy dodatkowe efekty specjalne - totalne zawieszenie kompa lub BSOD i wyjściem jest tylko restart. Całkowity brak pamięci wirtualnej to wynik albo nieprawidłowego dobrania rozmiaru albo błędów w działaniu programów.

Zbyt wysoka?

Masz zapas. W teorii nigdy sie ona nie wyczerpuje. W praktyce limituje cię tylko rozmiar dysku bo przecież jest to plik. Jeżeli rozmiar pliku jest wyższy niż wolne miejsce na dysku to pojawi sie prawdopodobnie zestaw błędów typu: "Scratch disk is full", "Cannot write to dysk", "Disk is full".... i inne kombinacje z błędem zapisu i pełnym dyskiem. Bardzo wysoko ustawiony rozmiar tego pliku bez realnej potrzeby jest marnowaniem przestrzeni dysku. Samo korzystanie z ogromnego pliku pamięci wirtualnej spowalnia pracę całego systemu bo nawet najszybsze dyski twarde nie dorównują szybkością pamięciom RAM. Miej to na uwadze ...

No paging file?

Teorią pewnych tweakerów jest zakładanie możliwości całkowitego wyłączenia tego pliku przy posiadaniu ogromnej ilości RAMu. To jest tylko teoria która zupełnie mija się z praktyką. W istocie całkowite wyłączenie pliku pagefile.sys jest niemożliwe gdyż pamięć wirtualna to szersze pole niż tylko ten specyficzny plik. Sama operacja może przynieść opłakane skutki gdyż XP i tak potrzebuje tego pliku, wiele komponentów Windows wymaga jego obecności nawet jeśli z niego nie korzysta a większość programów pada przy braku jego obecności. Nie polecam zabaw tego typu! Wyjątek od reguły: okresowe wyłączenie dla celów przeprowadzenia rzetelnej defragmentacji. O tym będzie jeszcze mowa.



Lokalizacja

Podstawowe wymagania

Ustawień tego pliku należy dokonywać na dysku, który:

- Jest zdefragmentowany
- Ma wystarczającą ilość wolnego miejsca
- Nie jest skompresowany!

Umieszczenie pliku na szybszej partycji/dysku

Plik ten powinien być na szybszej partycji/dysku. Sytuacje:

1 dysk - kilka partycji: Jak masz tylko 1 dysk ale 2 lub większą ilość partycji to powinno się umieścić pagefile.sys na systemowej C bo ona jest szybsza.

 

1 dysk 3 partycje:

C: |
   |
D: | coraz wolniejszy odczyt gdyż skok głowicy jest większy
   |
E: |
   |
  \|/

 

2 dyski: Jeśli masz 2 dyski, to się umieszcza pagefile.sys na szybszym dysku. Wtedy tworzymy dla tego pliku pierwszą w kolejności partycje stosownego rozmiaru. W bardzo szczególnym przypadku może pojawić się problem z obecnością pliku na innym od systemowego dysku. Jego objawem będzie albo komunikat o małej ilości pamięci wirtualnej pomimo prawidłowych ustawień lub też stworzenie klona o niekontrolowanym rozmiarze na partycji systemowej. Obejściem tego "konfliktu" jest wprowadzenie dodatkowo na partycji systemowej malutkiego pliku o minimalnym rozmiarze 2 MB.


Podzielenie pliku pamięci wirtualnej na kilka dysków

Bardzo dobrym rozwiązaniem podnoszącym wyśmienicie performance jest podzielenie pliku na kilka osobnych dysków (nie partycji na jednym dysku!). Rozwiązanie takie zapewnia równoczesny odczyt danych z każdego z plików wymiany co bardzo przyśpiesza. Takie pliki wymiany nie będą się dynamicznie powiększać z obłędną szybkością jak w przypadku pojedynczego pliku!
Ustawiamy wtedy rozmiar początkowy owych plików wymiany jako wynik podzielenia obecnego rozmiaru pliku przez ilość tworzonych plików wymiany. Np. rozmiar początkowy obecnego pliku jest równy 384 MB, a po utworzeniu 2 plików na dwóch dyskach każdy z nich otrzyma po 192 MB.



Defragmentacja

Pamięć wirtualną powinniśmy ustawiać na zdefragmentowanym dysku. To jednak nie daje dożywotniej gwarancji zachowania ciągłości tego pliku. Dynamicznie rozciągający się plik ulega fragmentacji. Operacje na takim pliku w kawałkach tracą na wydajności. Defragmentator Windowsa nie potrafi scalać pliku pagefile.sys. Wtedy wyjściem jest:

1. Tymczasowe zdeaktywowanie lub przeniesienie pliku na inny dysk ze sporym zasobem wolnego miejsca wg tych kroków:

- Jeśli masz tylko jeden dysk to wyłącz ten plik. Jeśli masz 2 dyski to ustaw ten plik na drugim a na pierwszym w obu polach jako rozmiar wpisz zero
- Zrestartuj komputerek
- Zrób defragmentację dysku systemowego
- Ponowne uaktywnij plik na dysku systemowym
- Zrestartuj komputerek

2. Alternatywnie skorzystanie z dodatkowego defragmentatora wyposażonego w taką funkcję. Darmową propozycją jest narzędzie PageDefrag. Z komercyjnych rozwiązań polecam PerfectDisk który będzie jeszcze wspomniany przy okazji globalnego wątku defragmentacji.

3. Trzecia możliwość to uruchomienie LiveCD zbudowanej przez BartPE z wtyczkami do darmowych defragmentatorów Auslogic czy MyDefrag / JKDefrag.


Przykład pracy PerfectDiska:

Przed defragmentacją plik pagefile.sys znajduje się w czarnym pociętym "regionie":



Po wykonaniu Offline Defragmentation + Smart Placement nastąpiło pełne scalenie tej strefy:

Materiał referencyjny:

Virtual Memory in Windows XP
The Windows XP Page File
Wikipedia - Virtual memory

[picasso]

Monitorowanie pliku pamięci wirtualnej


Poniżej są przedstawione trzy sposoby do wyboru mające za zadanie porządne zmonitorowanie zapotrzebowań pamięci waszych komputerków i służące jako predykcja potencjalnego rozmiaru pliku pamięci wirtualnej pagefile.sys. Wyniki będą najbardziej wiarygodne po dłuższych obserwacjach. Należy zachowywać się naturalnie "tak jak zwykle", uruchamiać aplikacje z którymi najczęściej pracujecie, poddać komputer maksymalnemu wyciskowi. Jest oczywistym iż wynik monitorowania zaraz po resecie komputera a po kilku godzinach grania lub po konwertowaniu video będzie diametralnie różny. Należy odnosić się do wartości skrajnych gdy stają się regułą - regułą nie jest jednorazowy incydent.


Monitoring via Menedżer zadań

Robótka ręczna do domowych zastosowań. Uruchamiamy Menedżer zadań i przechodzimy do zakładki Performance / Wydajność. Tutaj znajduje się podsumowanie użycia pamięci przeliczone w KB (by uzyskać przybliżone wartości w MB dzielimy przez 1024):




Commit Charge / Pamięć zadeklarowana



Total / Razem - Suma aktualnie używanej pamięci fizycznej i pliku wirtualnej przez system i wszystkie otwarte aplikacje. Oczywiśnie wzrośnie / spadnie w przypadku otwierania / zamykania aplikacji. W przykładzie 112544:1024 = ~109MB i jest to ta sama wartość, która stoi w w prawym dolnym rogu Menedżera: 109M/1247M. Jeśli liczba ta jest non stop powyżej liczby zainstalowanego RAMu sugerowanym rozwiązaniem jest dołożenie nowych kości.

Limit - Maksymalny rozmiar pamięci sumujący pamięć fizyczną RAM i plik wirtualnej jaki jest dostępny dla systemu i aplikacji. Powiększenie tej liczby odbywa się poprzez podbicie rozmiaru pliku wirtualnej lub dołożenie kości RAM. W przykładzie 1277844:1024 = ~1247MB i jest to ta sama wartość, która stoi w w prawym dolnym rogu Menedżera: 109M/1247M.

Peak / Szczyt - Maksymalna ilość pamięci fizycznej i pliku wirtualnej jaka była używana w tej sesji od ostatniego resetu komputera. W przykładzie 200400:1024 = ~196MB. Jeśli wartość ta regularnie zbliża się do wartości Limit jest to znak że system potrzebuje więcej pamięci i wtedy należy powiększyć plik pagefile.sys lub dokupić RAM.

Physical Memory / Pamięć fizyczna



Total / Razem - Ilość fizycznej pamięci RAM zainstalowanej w komputerze. W przykładzie 523756=~512MB. Są użytkownicy którzy nawet tego nie wiedzą Ilość kości mogą sprawdzić we Właściwościach systemu lub jakimkolwiek programie diagnostycznym typu Everest.

Available / Dostępne - Ilość fizycznej pamięci RAM, która jest asygnowana dla programów zanim nastąpi przełączenie do pliku pamięci wirtualnej. Jeżeli aplikacja będzie mieć wyższe wymagania niż ustalony tutaj limit system przeniesie jej część do pliku stronicowania. Domyślnie XP przed przełączeniem na pagefile zamiast opróżnić całkowicie rezerwuje pewną część fizycznej pamięci pod dodatkowe żądania. W przykładzie 330748:1024 = ~323MB. Odejmowanie 512MB - 323 = 189MB zarezerwowane przez system w tym konkretnym momencie.

System Cache / Bufor systemu - Ilość fizycznej pamięci RAM, którą system używa na przechowywanie danych ostatnio otwartych programów i dokumentów. W przykładzie 362528:1024 = 354MB dostępne dla buforu. Ustawienie to było omawiane w przydzielaniu zasobów. Domyślnie Windows wybiera priorytet programowy. Więc gdy istnieje potrzeba pamięć z buforu systemowego jest zwalniana na rzecz samego systemu i pierwszoplanowych aplikacji użytkownika. To ustawienie demonstruje więc wartość inwestowania w kości RAMu.

Kernel Memory / Pamięć Jądra



Total / Razem Całkowita ilość pamięci (stronicowanej i niestronicowanej) używanej przez przez ważkie składniki systemu i sterowniki. W przykładzie 45256:1024 = ~44MB czyli ~8% całego zainstalowanego RAMu. To od razu implikuje iż im mniejsza ilość dostępnego RAM tym gorzej. I to jest wyjaśnienie dlaczego zaleceniem dla instalacji XP jest przynajmniej 128MB (to już prawie 50%) a absolutnym minimum 64MB. Poniżej 64MB nie będzie w stanie obsłużyć komponentów systemu.

Paged / Stronicowana Ilość pamięci używanej przez ważkie składniki systemu i sterowniki, która jest aktualnie zmapowana w pliku pamięci wirtualnej. W przykładzie 26000:1024 = ~25MB.

Non-Paged / Niestronicowana Ilość pamięci używanej przez ważkie składniki systemu i sterowniki, która nie może zostać zmapowana do pliku pamięci wirtualnej. W przykładzie 16228 : 1024 = 16MB.


Podsumujmy więc informacje przydatne pod kątem przewidywania wielkości pliku pamięci wirtualnej patrząc na proporcje zaistniałe w regularnym użytkowaniu:

Przykład 1:

+

Komputer bezproblemowy. Zadeklarowana Szczyt jest poniżej Fizycznej. Gruby zapas. Mały procent stronicowania. Jest możliwość obniżenia rozmiaru pliku pagefile.sys.

Przykład 2:

+

Komputer specjalnej troski. Zadeklarowana Szczyt regularnie zbliża się do Fizycznej lub nieco ją przekracza. Możliwe iż jest to wynik za nisko ustawionego pliku pagefile.sys i należy zacząć od dostosowania rozmiaru. Punktem wyjścia będzie 1.5xRAM zainstalowany na kompie (co jest domyślnym ustawieniem Windows).

Przykład 3:

+

Komputer kryzysowy. Zadeklarowana Szczyt oraz Zadeklarowana Razem są non stop kuriozalnie powyżej Fizycznej. System całkowicie zależy od pliku pamięci wirtualnej pagefile.sys, który jest ostro wykorzystywany a także odebrana pamięć na Bufor systemu. Wysokoprocentowy spadek wydajności, niestabilność, z pewnością zwieszki. Trzeba zainteresować się dokupieniem RAMu.




Monitoring via konsola mmc

Metoda bardziej profesjonalna i pod solidne administrowanie systemu. Możliwe że rozwinę wkrótce ten wątek o dodawanie innych liczników wydajności gdyż jest to temat bardzo szeroki. Na teraz by nie wprowadzać zbytniego zamieszania opiszę prostą metodę konstruowania indywidualnej konsoli tylko dla pomiaru pliku pagefile.sys a nie metodę dodawania monitoringu tego pliku do zbiorczej konsoli perfmon.msc upstrzonej nadmiarem wykresów.

Start >>> Run (Uruchom) >>> mmc

Z menu File / Plik wybierz opcję Add/Remove Snap-In (Dodaj/Usuń przystawkę), wybierz Add / Dodaj a w nowym oknie podświetl ActiveX Control / Formant ActiveX i wybierz Add / Dodaj.



Uruchomi się wizard dodawania ActiveX i w kolejnym jego oknie ustawiamy All Categories / Wszystkie kategorie a na rozwijalnej liście zaznaczamy System Monitor Control / Formant monitora systemu .



Na koniec ostrzymamy pytanie o nazwę nowej przystawki. Może być dowolna. W przykładzie użyję Page file monitoring bo tak ładnie to wygląda na moim angielskim Windows . Kończymy pracę kreatora. Zamykamy inne otwarte okna dodawania przystawki. Finalnie po lewej stronie w drzewie konsolowym pojawi się nowa pozycja o takiej nazwie jaką wybraliśmy w kreatorze:



Podświetlamy nową przystawkę i z prawokliku wybieramy opcję Add Counters / Dodaj liczniki co uruchomi okno z opcjami. W sekcji Performance object / Obiekt wydajności z rozwijalnej listy wskazujemy Paging file / Plik wymiany. Ustawiamy wszystkie możliwe liczniki poprzez wybranie opcji All counters / Wszystkie liczniki:



Jest to przystawka tylko tymczasowa i by mieć ją na stałe trzeba ją zapisać. Z menu File / Plik >>> Save as / Zapisz jako >>> wprowadź dowolną nazwę ale o rozszerzeniu *.msc, np.: pagefile.msc. Jeśli zapiszemy ją w proponowanym folderze Narzędzi administracyjnych będzie dostępna z Menu Start a jeśli w C:\WINDOWS\system32 możemy ją uruchamiać bezpośrednim poleceniem:

Start >>> Run (Uruchom) >>> pagefile.msc

By otrzymać w miarę wiarygodny odczyt konsola powinna pracować dłuższy okres czasu przy intensywnym wykorzystaniu komputera. Wyniki do oglądnięcia w trzech trybach wyświetlania. Wykresy obejmują procentowy przelicznik:
_____ % Usage / Bieżące zużycie

_____ % Usage Peak / Szczytowe zużycie

Wyjaśnienie bieżące kontra szczytowe mamy już wyłożone w opisie Menedżera. Jeśli komputer jest maksymalnie wyciskany i często sięga po plik pagefile.sys % Usage Peak gwałtownie skoczy w górę. Przykład wykresu po paru dniach z otwartym Photoshopem:



Wprawdzie bieżące zbliżone do szczytowego ale to jest aż 40% choć można uznać to za w miarę "normalne" w takiej sytuacji naciskowej. Ta wartość nie powinna jednak przekroczyć 50%. Natomiast 70% to objaw bardzo złego samopoczucia systemu a osiągnięcie stadium 90% to wykrzykniki, wszystko to kierujące na rozwiązania: podwyższyć rozmiar pliku pagefile.sys a raczej dokupić RAM. Z kolei bardzo niski procent wykorzystania kieruje na myśl obniżenia rozmiaru tego pliku.



Monitoring via skrypt vbs

Metoda numer trzy to uproszczenie Metody numer 1 dla przeciętnego użytkownika. Microsoft oferuje różne skrypty (TechNet Script Center Repository), które służą monitowaniu pliku wymiany. Z przykładowego kodu można skorzystać bezpośrednio poprzez wklejenie do notatnika i zapis jako plik *.vbs.

 

strComputer = "."
Set objWMIService = GetObject("winmgmts:" _
& "{impersonationLevel=impersonate}!\\" & strComputer & "\root\cimv2")

Set colPageFiles = objWMIService.ExecQuery("Select * from Win32_PageFileUsage")

For Each objPageFile in colPageFiles
Wscript.Echo "Allocated Base Size: " & objPageFile.AllocatedBaseSize
Wscript.Echo "Current Usage: " & objPageFile.CurrentUsage
Wscript.Echo "Description: " & objPageFile.Description
Wscript.Echo "Install Date: " & objPageFile.InstallDate
Wscript.Echo "Name: " & objPageFile.Name
Wscript.Echo "Peak Usage: " & objPageFile.PeakUsage
Next

 

Oczywiście kod można nieco przerobić usuwając zbędne linijki z Description i Install Date oraz spolszczając sobie grypsy typu "Peak Usage: " bo to pojawi się w okienku monitoringu. Nowo utworzony plik vbs zostawić sobie gdzieś pod ręką. Uruchomić przez dwuklik dopiero po dłuższym chodzie komputera w sytuacji znacznego obciążenia. Skrypt poczęstuje nas serią okien z których interesuje nas Peak Usage:



Interpretacja identyczna jak w poprzednich metodach:
- Peak Usage o bardzo niskiej wartości może świadczyć o posiadaniu za dużego pliku pagefile.sys
- Peak Usage o bardzo wysokiej wartości równej lub większej rozmiarowi początkowemu pagefile.sys świadczy o intensywnym wykorzystaniu pliku pagefile.sys, który najprawdopodobniej jest za mały.
Można teoretycznie przyjąć iż wskazana tutaj liczba powiększona o 10-15% stanowi punkt wyjściowy pod rozmiar początkowy pliku, zaś jego rozmiar końcowy przemnożony 2x.


Jeśli kogoś nie zadawala taka forma skryptowa może skorzystać z darmowego narzędzia, które jest skompilowanym skryptem MS:

Page File Monitor for Windows XP

Może wydać się "ładniejsze", "prostsze" i bardziej konfigurowalne:



Jako że obie te propozycje są natury skryptowej dla XP Pro istnieje możliwość dodawania wykonywania tych skryptów przy zamykaniu systemu co będzie finalnym podsumowaniem zużycia pamięci podczas sesji bieżącej. Dodawanie skryptu odbywa się poprzez:

Start >>> Run (Uruchom) >>> gpedit.msc

Computer Configuration / Konfiguracja komputera >>> Windows Settings / Ustawienia Windows/ >>> Scripts /Skrypty

Wybrać sekcję Shutdown / Zamykanie i wskazać skrypt.

[picasso]

ANTYoptymalizacja - wadliwe edycje rejestru



Ustawienie opóźniające zamykanie systemu:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory Management

ClearPageFileAtShutdown - Ustawienie odpowiedzialne za czyszczenie zawartości pliku pagefile.sys przy zamykaniu systemu. Jeśli ustawiamy na 1 to system będzie czyścił plik wymiany przy zamykaniu jeśli 0 - nie.

Plik który zrobi to za ciebie: clearpage.reg. W razie potrzeby odwracasz zmiany plikiem: clearpageundo.reg.

Innym sposobem na wprowadzenie tego triku na XP Pro jest:

Start >>> Run (Uruchom) >>> secpol.msc

W sekcji Security Options / Opcje zabezpieczeń z prawokliku na Shutdown: Clear Virtual Memory Pagefile / Zamknięcie: wyczyść plik stronicowania wybieramy Enable / Włączone

Ustawienie to nie jest absolutnie błędne i ma swoje benefity, ale przeniosłam je do tej sekcji gdyż jest to tweak pod kątem zabezpieczeń i nie ma nic wspólnego z przyśpieszaniem pracy, a wręcz drastycznie opóźni zamykanie systemu. Plik pamięci wirtualnej może zawierać niezaszyfrowane hasła i inne "delikatne" dane. Windows normalną drogą postępowanie nie czyści zawartości tego pliku. W celu zwiększenia bezpieczeństwa można to jednak sprowokować poprzez powyższą metodę. Rozwiązanie dla paranoików oraz administratorów systemowych z układem multi-system.

Materiał referencyjny:

KB314834: Jak wyczyścić plik stronicowania przy zamykaniu systemu

Ustawienie ryzykowne:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\SessionManager\Memory Management

DisablePagingExecutive - Jest to wartość odpowiadająca stałe przechowywanie w pamięci RAM plików wykonywalnych i sterowników bez cachowania ich na dysku. Wyłączenie stronicowania ich w pliku wymiany przyśpieszy więc dostęp do nich. Ustawiamy następująco:
- Dla RAM 256 i poniżej na 0 - sterowniki i pliki wykonywalne będą cachowane
- Dla RAM 256 i powyżej (w zasadzie bezpiecznie dopiero od 512!!) na 1 - sterowniki i pliki wykonywalne nie będą cachowane.

Nie jest to ustawienie błędne per se (na pewno istnieje i przeprowadza co podane) lecz bardzo drastyczne i o nieprzewidywalnych skutkach kończących się niestabilnością systemową. Z natury ustawienie wykorzystujące intensywnie CPU, zapychające pamięć, więc wymagające olbrzymiej ilości RAMu i jest to ustawienie raczej serwerowe. Co więcej, naturalnym zachowaniem XP jest samoczynne przeprowadzanie tej akcji, chyba że system jest maksymalnie przeładowany i wymaga miejsca. Mając wolną przestrzeń pamięci wysyła kernela prosto do RAM, jeśli pamięci brak musi go zestronicować. Przy ustawieniu braku stronicowania pad systemu gotowy......

Materiał referencyjny:

KBQ184419: How to stop the NT Executive from paging to disk

Ustawienia nie przynoszące korzyści, wątpliwe lub mitologiczne:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer

AlwaysUnloadDLL - Jest to wartość odpowiadająca za szybsze uruchamianie programów korzystających z tych samych dll. Te dll są cache'owane czyli kopiowane do pamięci i pozostają tam przez pewien okres czasu. Aplikacje szybciej się uruchamiają ale zmniejsza się ilość dostępnej pamięci. Ustawiamy więc następująco:
- Dla małej ilości RAM (128 i poniżej) na 1 - załadowane wcześniej dll będą usuwane z pamięci
- Dla większej ilości RAM na 0 - załadowane wcześniej dll pozostaną w pamięci

Microsoft nic o tym nie wspomina, a ostatnia z dokumentowanych wzmianek to klucz AlwaysUnloadDLL, który jest obsługiwany tylko do Windows 2000. Przeprowadzony przeze mnie monitoring przy udziale aplikacji Regmon nie wykazał, że powyższa edycja jest w ogóle brana przez system pod uwagę.

Materiał referencyjny:

TweakHound: Bad Tweaks

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\SessionManager\Memory Management

IoPageLockLimit - Jest to wartość określająca ilość pamięci w kilobajtach, zarezerwowaną na operacje I/O (we/wy). Domyślnym ustawieniam jest 512KB, minimalizujące wykorzystanie RAM. W celu podwyższenia wydajności systemu plików podnosimy tą liczbę.

Jeśli sterowniki i inne aplikacje nie są w stanie obsłużyć podniesionego limitu ustawienie to nie zmienia absolutnie nic. Zaś sama edycja działa tylko na Windows NT i czystym bezservicepackowym Windows 2000 RTM. Service packi dla 2000 i każdy kolejny system w ewolucji zupełnie nie obsługuje tego ustawienia = wartość rejestru nie jest nawet czytana przez system. Podobnie jak wyżej Regmon u mnie milczy.

Materiał referencyjny:

IoPageLockLimit really IS gone in XP. And a few other corre
Avoid useless Windows 2000 performance 'tweaks'

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\SessionManager\Memory Management

SecondLevelDataCache - Jest to wartość określająca wielkość pamięci podręcznej drugiego poziomu L2 Cache dostępnej w procesorach. Jeśli Hardware Abstraction Layer (HAL) sam nie potrafi wykryć wielkości L2 ze sprzętu lub BIOS ustawia domyślnie tą wartość na 0, czyli rozmiar 256KB dla L2 cache.
Jeśli ustawisz tę wartość zgodnie z aktualnie dostępną wartością L2 to możesz podspidować performance. Jeśli ustawisz tą wartość wyżej niż aktualnie dostępna wielkość L2 cache system stanie się niestabilny. Zanim wprowadzisz więc zmiany sprawdź bardzo dokładnie swoją dokumentację.

Ustawienie relatywne do starego systemu Windows NT i bardzo archaicznych procesorów. Microsoft zarzeka się, że L2 cache jest w pełni rozpoznane i wykorzystane w nowszych Windows 2000/XP niezależnie od ustawień tego parametru. Jak to jest nie wiadomo do końca gdyż istnieje grupa użytkowników XP deklarująca przyśpieszenie systemu po modyfikacji tych parametrów. Placebo?

Materiał referencyjny:

Optimizing your L2 cache
Detailed Explanation of SecondLevelDataCache
Jak zmienić właściwości usługi Serwer

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\SessionManager\SubSystems

Optional i Posix - Wartości odpowiedzialne za podsystem POSIX (Portable Operating System Interface) pozwalający na przenoszenie programów pomiędzy różnymi systemami operacyjnymi. Można wyłączyć POSIX przez skasowanie tych 2 wartości w celu przyśpieszenia ogólnego działania systemu i zaoszczędzenia trochę pamięci.

Benefit takiego rozwiązania ma jedynie minimalne znaczenie na systemach do Windows 2000. Na Windows XP podsystem OS2 nie jest nawet instalowany choć te wpisy rejestru są utworzone. Kasacja w XP jest więc zabiegiem czysto kosmetycznym.

Materiał referencyjny:

KBQ101270: Wyłączanie podsystemu POSIX
KBQ308259: Podsystemy POSIX i OS/2 nie są obsługiwane w systemach Windows XP i Windows Server 2003

 

[picasso]

RAM Boostery i ich mit


Bardzo modnym i masowo stosowanym rozwiązaniem, rzekomo poprawiającym pracę pamięci, są aplikacje określane jako RAM Optimizers / Boosters / Defragmenters etc. Otóż jest to rozwiązanie dające wręcz odwrotne skutki i mogące wydatnie obniżyć wydajność. Liczne zdowodowane przypadki, gdzie typowym objawem spożycia tego typu aplikacji jest właśnie "mulenia komputera". Precyzyjne wyjaśnienie zjawiska jest dostępne w poniższym artykule.

Materiał referencyjny:

The Truth about Windows Memory Optimizers

[picasso]

RAM Disk - wirtualna partycja w pamięci



Zalety i wady:

Wbrew pozorom RAMDisk to nie jest kolejny śmieć w pamięci tylko superszybki dysk. Wirtualna partycja jest znacznie szybsza niż fizyczna dysku twardego = żaden HDD nie dorówna tej prędkości. Nie podlega też fragmentacji. Dane tymczasowe będą samoopróżnialne co podniesie nie tylko wydajność systemu ale i bezpieczeństwo. Dwa "ALE":

UWAGA: RAMdisk jest przestrzenią nietrwałą i każde dane na nim zlokalizowane zostają utracone przy wyłączaniu lub resetowaniu komputera. Pod żadnym pozorem nie umieszczać na RAMDisku danych permanentnych takich jak foldery zainstalowanych programów czy folder Windows! Reset i .... możemy się brać za reinstalowanie systemu! Również zmiana przypisanej litery czy rozmiaru powoduje utratę danych.

UWAGA: Rozmiar Ramdisku jest wydzielany z dostępnej pamięci RAM, a to oznacza iż należy posiadać solidną obstawę kości (zalecam tego typu posunięcie od 512MB wzwyż) i nie można tutaj szaleć wprowadzając horrendalne liczby, gdyż to co przeznaczone dla RAMdisk przestanie być dostępne dla aplikacji i systemu per se. Nawet przy bardzo dużej ilości RAMu sajz 20MB-60MB jest wystarczającym posunięciem. Oczywiście zależy od zastosowań, ale nie wolno przeginać!



Montowanie RAMdisk:

RAMDisk jest sterownikiem. Wielu producentów oferuje swoje własne drivery - czy to darmowe czy to komercyjne. Sterownika MS nie polecam. Montaż opiszę na przykładzie QSoft RAMDisk, który jest identyczny jak driver Microsoftu, ale poprawiony i oferuje graficzne manipulacje z ustawieniem liternictwa oraz rozmiaru. Wersja darmowa ma limit rozmiaru do 64MB ale w większości przypadków to jest naprawdę wystarczające.

QSoft RAMDisk

Każdy inny RAMDisk jest instalowany tą samą metodą więc opis jest uniwersalny.


Control Panel (Panel sterowania) >>> Add Hardware (Dodaj Sprzęt)

Wybieramy opcję Yes, I have already connected the hardware / Tak, sprzęt został już podłączony:



Następnie klik na Add a new device / Dodaj nowe urządzenie sprzętowe:



Wybieramy opcję Install the hardware that I manually select from a list / Zainstaluj sprzęt, który wybiorę ręcznie z listy:



Zaznaczyć Show All Devices / Pokaż wszystkie urządzenia:



W nowym oknie ignorujemy producentów lewej strony i od razu wybieramy Have Disk / Z dysku wskazując folder rozpakowanego RAMdiska a następnie jego plik RAMDisk.inf. Ostrzeżenia o braku certyfikatu MS zignorować:



Zwykle po montażu wymagany reset komputera. W Moim komputerze powinna pojawić się nowa dyskowa ikona z przypisaną pierwszą dostępną literą:



Choć RAMDisk jest traktowany jako "dysk lokalny" takim w rzeczywistości nie jest i nie będzie figurował w przystawce Zarządzenie dyskami. Manipulacje typu zmiany liternictwa i dopasowanie rozmiaru wykonywane są w Menedżerze urządzeń po pobraniu z prawokliku Właściwości RAMdisk:





Przykładowe zastosowania:

RamDisk jest znakomitym rozwiązaniem dla danych natury tymczasowej: tymczasowe pliki internetowe i cache przeglądarek, tymczasowe pliki aplikacji itd. To nie tylko przyśpieszy dostęp do tych danych ale uwolni też dysk od tych jakże typowych śmieci. Wystarczy przenieść foldery / pliki tego typu na partycję RAM (patrz dalsze ustawienia w tym temacie):

- Przenoszenie folderów IE/Firefoxa/Opery + TEMP w temacie: Przenoszenie plików tymczasowych do innej lub zbiorczej lokalizacji
- Przenoszenie folderów Historia / Cookies w temacie: Foldery specjalne i domyślne lokalizacje

Foldery TEMP można próbować przenosić ale należy dokładnie się zorientować co tam jest tworzone gdyż niestety często powstają tam gigantyczne struktury. Przykładowo sam plik tymczasowy Photoshopa może urosnąć do rozmiarów 1-2 GIGA. Chyba nie muszę mówić co to oznacza w kontekście RAMDisk który zabiera "z RAMu" stosowną liczbę.........

Materiał referencyjny:

RAM Disks - "Temporary high speed storage"
Ramdisk Guide
KB257405: PLIK: Przykładowy sterownik Ramdisk.sys dla systemu Windows 2000

[picasso]

Task Manager i priorytety



Alt-Ctrl-Del





Ciekawostka - Tiny Footprint Mode

To jest bardzo często zadawane pytanie, bo wygląd jak z obrazka poniżej sugeruje, iż "Menedżer zepsuł się" Po podwójnym kliknięciu w ramkę Menedżera Zadań otrzymamy jego wersję skróconą bez zakładek. W takim stadium można zmieniać rozmiar okna. W normalnym trybie można go tylko zmaksymalizować i powiększyć, ale zmniejszyć wedle swoich upodobań nie. W trybie Tiny rozmiar masz wedle życzeń.





System Idle Process / Proces bezczynności systemu

Częste nieporozumienie. Przy tym procesie pojawia się bardzo wysoka liczba. Jest to absolutnie normalne. To tylko wskazuje jaka część procesora jest wprowadzona w stan uśpienia. Procesor się nie męczy. Jeśli jest napisane przy idle 100%, to znaczy że jest zerowe zużycie procesora. Jeśli Idle jest 70%, to znaczy że procesor jest użyty w 30%. Te liczby czyta się na odwrót. Im wyższe Idle, tym mniejsze obciążenie procka. Prawdziwe obciążenie procesora jest pokazane na spodzie. I jeśli tam pojawi się fatalne 100% to jest to znak ostrzegawczy.



XP posiada też pewną wbudowaną cechę. czyli komendy HLT: wysyłanie pustych wiadomości w procesie bezczyności. Cel: schłodzić procesor. To jest to czym zajmuje się soft typu CPU Cooling.



Znakomite zastępstwo dla Menedżera Windows:

Darmowym programem, który oferuje znacznie bardziej szczegółowe informacje i manipulacje jest Process Explorer.

Process Explorer

Ma możliwość "podmiany" tego systemowego pod kombinację klawiaturową. Bardzo czytelna hierarchia procesów:





Priorytety

To domyślnie ustawiona przez Windows hierarchia poboru zasobów systemowych. Menedżer Windows oferuje następujące priorytety: Realtime, High, AboveNormal, Normal, BelowNormal, Low choć jest ich nieco więcej.

Zwykle domyślnym ustawieniam dla programów jest Normal. Jeśli go podwyższysz, Menedżer Zadań poinformuje system, by zwrócił większą uwagę na dany program poprzez przydzielenie mu więcej RAMu i zoptymalizowanie go do efektywniejszego skorzystania z buforu systemu. By ustawić priorytet, wystarczy w Menedżerze kliknąć prawym na wybrany i ustawić coś stosownego (AboveNormal lub High). Próba zmiany priorytetu procesu systemowego skończy się odmową z błędem Access Denied / Odmowa dostępu.

Realtime jest nie polecany, o ile nie masz platformy z multiprocesorami!

Skutki po podwyższeniu priorytetu: program może pracować szybciej, a więc można skupić się na grach i odtwarzaczach. Niemniej należy mieć na uwadze, iż podwyższenie priorytetu może się odbić na reszcie procesów. W taki sposób ustawione priorytety są tylko trwałe podczas sesji bieżącej, czyli restart komputera z powrotem przywróci je do ustawień domyślnych. Jest jednak trik jak na stałe przypisać priorytet danej aplikacji:


Model automatycznego uruchamiania aplikacji z wybranym priorytetem

1. Istnieje darmowy program Prio, który umożliwia trwałe przypisanie zmienionego piorytetu. Wtyczka ta uzupełnia też systemowy menedżer zadań o różne udogodnienia.

Prio

2. Alternatywnie możliwe ręczne operacje:

Załóżmy że w folderze C:\Gra masz zainstalowaną gierkę o nazwie Gra, którą uruchamia plik gra.exe i że chcesz ją uruchomić z wysokim priorytetem.

1. W folderze C:\Gra utwóz za pomocą Notatnika nowy plik tekstowy o zawartości:

 

cmd /c start /High gra.exe

 

2. Zapisz pod nazwą gra.bat.

3. Utwórz na pulpicie skrót do nowo utworzonego pliczku, co nada mu ładną ikonkę. Bo też można utworzyć plik bat od razu bezpośrednio na pulpicie załączając w nim w środku pełną ścieżkę do pliku exe, ale wtedy ikonki fajnej nie będzie.

Teraz za każdym razem uruchamiając ten skrót na pulpicie Gra uruchomi się automatycznie z wysokim priorytetem.


TIP: Jeśli mamy sporą kolekcję programów / gier którym chcemy podwyższać priorytet zamiast tworzyć nieskończoną liczbę plików BAT możemy sobie uprościć poprzez dodanie opcji uruchamiania z wysokiem priorytetem do menu Send To / Wyślij do. Tworzysz tylko jeden plik o przykładowej nazwie high.bat o zawartości:

 

Start "StartHigh" /High "%1"

 

I umieszczasz w folderze C:\Documents and Settings\Nazwa twojego konta\SendTo. Teraz z prawokliku na dany program po wybraniu opcji Wyślij do / Send To będzie dostępny ów plik BAT:



Opcję uruchamiania z wysokiem priorytetem można też wprowadzić jako stałą opcję menu kontekstowego. Patrz opis "Zarządzanie menu kontekstowym" na model dodawania nowej pozycji. Klucz do operacji to exefile a komenda wywołująca to cmd.exe /c start \"StartHigh\" /High \"%1\".

Zawieszenie


Wolna reakcja systemu - Jeśli komputer nagle "zawiesza się" np. przy próbie otworzenia czegoś lub nie możesz skasować pliku/folderu bo jest "w użyciu" możesz zrestartować komputer bez restartowania go. Wystarczy przeładować powłokę Windows. Wciśnij Alt-Ctrl-Del i przejdź do zakładki Procesy. Zlokalizuj tam explorer.exe i zamknij, co objawi się zniknięciem Pulpitu i Paska Zadań. Następnie wybierz z menu Menedżera Plik >>> Nowe zadanie i wpisz C:\WINDOWS\explorer.exe. Jeśli to nie pomoże, w planie restart komputera.

Modyfikacja "Application Timeout" - System ma ustawiony czas po którym uznaje program za totalnie zawieszony. Ta liczba może być ustawiona za wysoko / za nisko. W zależności od typu program wykonujący olbrzymią liczbę operacji w tle może być uznany za Windows za zawieszony w przeciwieństwie do sytuacji faktycznej. Takim programem jest np. Soulseek. Możesz zmienić czas reakcji w rejestrze:

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit i w kluczu:

HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop

Kliknij podwójnie w wartość HungAppTimeout i zmień liczby stosownie do swych potrzeb. Zrestartuj kompa.

Materiał referencyjny:

KB873289: Task Manager may not calculate CPU usage correctly on Windows 2000, Windows Server 2003, or Windows XP
Watch movies with 'AboveNormal' priority

[picasso]

Explorer.exe 100% CPU - pliki AVI i kodeki


Pliki AVI

Windows XP posiada bug Eksploratora dotyczący plików avi a objawiający się:
1. 100% zużycia procesora na procesie explorer.exe w momencie próby operacji na avi
2. Wiązanie plików AVI "tajemniczym procesem" i jako efekt brak możliwości skasowania z komunikatem "w użyciu".
3. Ostre spowolnienie systemu w chwili dostępu do folderu z dużą ilością plików avi, a w efekcie nawet zamrożenie komputera i potrzeba twardego resetu

Powodem jest tzw. AVI Properties Handler, które "skanuje" plik avi w celu ustalenia różnych jego właściwości. Skutkiem ubocznym, zwłaszcza na uszkodzonych avi, jest totalna blokada. Można łatwo to skorygować za pomocą edycji rejestru:

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

HKEY_CLASSES_ROOT\CLSID\{87D62D94-71B3-4b9a-9489-5FE6850DC73E}

I zmień nazwę klucza zaznaczonego np. poprzez wstawienie znaku minusa przed nazwą frontową: -{87D62D94-71B3-4b9a-9489-5FE6850DC73E} lub go całkowicie skasuj.

Plik, który to zrobi za ciebie: avifix.reg

Jeśli ktoś woli wersję graficzną, to samo przeprowadzi program:

Windows XP AVI Fix


Kodeki

Wycisk explorer.exe na 100% lub jego resetowanie (objawiające się jako "odświeżanie Pulpitu") czy wyrzucanie błędów może być też spowodowane niewłaściwą wersją kodeków lub ich nadmiarem.

Materiał referencyjny:

KB822430: System Windows przestaje odpowiadać po kliknięciu dużego pliku AVI w Eksploratorze Windows

[picasso]

Multi-explorer.exe - zwiększenie stabilności

Uwaga:

To tweak pod kątem stabilności a nie przyśpieszania systemu! To ustawienie jest pamięciożerne i może właśnie system spowolnić!

Domyślnie ten sam pojedynczy proces powłoki graficznej explorer.exe obsługuje Pulpit, Pasek zadań i widoki folderów. Powiązanie tych wszystkich elementów jednym procesem implikuje iż jeśli jeden ze składników źle się poczuje pociągnie za sobą całość. Istnieją sposoby by rozbić zadania do oddzielnych obszarów pamięci:


Dla folderów:

By skonfigurować każdy widok folderów jako posiadający swój osobisty Explorer.exe należy w Moim komputerze:

Tools (Narzędzia)>>> Folder options (Opcje folderów) >>> View (Widok)

Zaznaczyć opcję Launch folder windows in a separate process / Uruchom okna folderów w osobnych procesach

Ekwiwalentem tego ustawienia jest następująca edycja rejestru:

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit i w kluczu:

HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer

Utwórz lub zmodyfikuj wartość DWORD o nazwie SeparateProcess przypisując jej liczbę 1.

Notka: Ta opcja jest również wymagana przy uruchamianiu explorer.exe z innymi poświadczeniami (Logowania pomocnicze za pomocą opcji RunAs / Uruchom jako). Alternatywnie można zmienić w takiej sytuacji nazwę Explorer.exe. Potencjalne skutki uboczne:

Materiał referencyjny:

KB817861: Shared folder name does not appear on mapped network drive in Windows Explorer

Pla Pulpitu i Paska zadań:

Owszem, istnieje teoretyczna możliwość, wprowadzana tylko i wyłącznie poprzez edycję rejestru:

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit i w kluczu:

HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer

Utwórz lub zmodyfikuj wartość DWORD o nazwie DesktopProcess przypisując jej liczbę 1.

Ostrzegam: Zaprojektowana pod debug shella i Microsoft ani do tego się nie przyznaje ani oficjalnie tego nie supportuje. I niestety ta opcja ma różne uciążliwe skutki uboczne:

Materiał referencyjny:

KB306117: Mapped Drives in Windows Explorer May Retain the Name of a Disconnected Drive
KB228502: Windows Explorer Starts When You Start Your Computer

[picasso]

Wyłączenie Ctfmon.exe / Sapisvr.exe


Microsoft wbudował do XP (przy okazji do Office XP/2003 też) tzw. Zaawansowane usługi tekstowe obsługujące funkcje edytora IME, rozpoznawania pisma ręcznego i rozpoznawania mowy. Odbiciem działania tych funkcji jest stale obecny w procesach ctfmon.exe a także menu językowe na Pasku zadań:



Jest to składnik pamięciożerny i może wydatnie spowolnić komputer. Ponadto w związku z faktem hookowania wszystkich aplikacji wchodzący w różne konflikty z innymi programami. Połowa użytkowników nawet nie wie co to jest Wyłączanie tej wbudowanej obsługi odbywa się poprzez:

Panel sterowania >>> Regional Options (Ustawienia regionalne) >>> Languages (Języki) >>> Details (Szczegóły) >>> Advanced (Zaawansowane)

Zaznacz opcję Turn off advanced text services / Wyłącz zaawansowane usługi tekstowe.

Materiał referencyjny:

KB306993: Korzystanie z paska języka w systemie Windows XP
KB316215: Internet Explorer stops responding and other system performance issues
KB313176: Programs May Start, Quit, Lose, and Gain Focus Randomly
KB316768: Computer runs slowly when you use handwriting recognition and speech recognition components in Office XP programs

[picasso]

Optymalizacja wydajności HDD oraz CD/DVD-ROMów

 

IDE może pracować w dwóch trybach różniących się znacznie sposobem i szybkością transferu danych:

PIO (Programmed Input/Output) czyli transfer programowy. Transfer danych co do bajta przelatuje przez rejestry procka. Tryb "bezpieczny" ale i mocno zdezelowany. Obciąża on procesor a więc i wszystko inne.

PIO mode 0 - 3,3 MB/s
PIO mode 1 - 4,2 MB/s
PIO mode 2 - 8,3 MB/s

DMA (Direct Memory Access) czyli tryb bezpośredniego dostępu do pamięci. Transfer danych między urządzeniami odbywa się bez angażowania mocy obliczeniowej procka.

Ultra DMA mode 0 - 16.7 MB/s
Ultra DMA mode 1 - 25 MB/s
Ultra DMA mode 2 - 33.4 MB/s
Ultra DMA mode 3 - 44.4 MB/s
Ultra DMA mode 4 - 66.7 MB/s
Ultra DMA mode 5 - 100 MB/s

.

XP, podobnie jak poprzednik Windows 2000, ma problemy z właściwym ustawieniem tych trybów i często domyślnie ustawia PIO zamiast DMA, zwłaszcza dla CD-ROMów. Jednym ze skutków ubocznych może być zacinanie się filmów itd. Włączenie DMA umożliwi odzyskanie zasobów (licznik procka), praca systemu/dysków/aplikacji będzie szybsza, a filmy będą się płynniej odtwarzały. By uaktywnić DMA, Twoje urządzenia muszą to obsługiwać. Jeśli nie jesteś pewien to przecież chyba masz jakąś dokumentację?


Control Panel (Panel sterowania) >>> System >>> Hardware (Sprzęt) >>> Device Manager (Menedżer urządzeń)

Rozwijamy gałąź IDE ATA/ATAPI controllers (Kontrolery IDE/ATAPI) i z prawego kliku pobieramy Properties (Właściwości) zarówno dla Primary (Podstawowy kanał IDE) jak i Secondary IDE Channel (Pomocniczy kanał IDE).

Na każdym z kanałów w Advanced Setting (Ustawienia zaawansowane) ustawiamy opcję DMA If Available (DMA jeśli dostępne) zarówno dla:
Device (Urządzenie) 0 = Master
Device (Urządzenie) 1 = Slave

Jak widać jest tu niestety tylko podział umowny na PIO i DMA bez wyszczególnienia podtypów mode 0, 1 itd. Ustawiając DMA system postara się dobrać najwyższy podtyp obsługiwany przez urządzenie i będzie to wzmianowane w bieżącym trybie.

UWAGA: Zakładka Advanced Settings będzie nieobecna jeśli twój sprzęt tego nie obsługuje!



W Device Type (Typ urządzenia) zostawiamy Auto Detection (Auto detekcja).

Po wszystkich zmianach restartujemy komputer.



UWAGA: Jeśli opcja Autodetekcji jest ustawiona na pustym kanale do którego nie są podpięte żadne HDD / CD / DVD może mieć to wpływ na drastycznie wolne (nawet do kilku minut) startowanie systemu. W takim wypadku ustawiamy opcję None (Brak). Możesz sprawdzić czy dany kanał jest nie wykorzystany zmieniając tryb wyświetlania widoku w Menedżerze urządzeń. W menu View (Widok) ustaw Devices by connection (Urządzenia według połączeń) i rozwiń gałąź swojego kontrolera dyskowego:

Przykład 1:

Kanał podstawowy z pustym Slave'm:



Przykład 2:

Dwa całkowicie puste kanały pomocnicze:

Urządzenia obsługują DMA, ale opcja ta jest niedostępna / nieaktywna / błędnie ustawiona:

1. Przebudowa kanału IDE Należy odinstalować z prawokliku dany kanał, na którym znajduje się owo urządzenie. Restartujemy komputer. Usunięty kanał powinien zostać automatycznie wykryty z odpowiednim trybem.

2. Uaktywnienie DMA w BIOS Być może obsługa ta jest wyłączona w BIOSie. Zwykle te opcje są w grupie Integrated Peripherals. Tam włączamy stosowne opcje (Ultra) DMA dla danych kanałów nadając im status Enabled.

3. Zainstalowanie sterowników do kontrolerów IDE Pomimo że są one niejako już wbudowane w system, może należy zainstalować konkretne sterowniki danego producenta stosownie do chipsetu, który posiadamy. Szukajcie na korespondujących stronach producentów.

Materiał referencyjny:

KB817472: IDE ATA and ATAPI disks use PIO mode after multiple time-out or CRC errors occur
KB327805: Ultra DMA Mode 6 Devices Are Not Enabled on VIA Motherboards After You Install Windows XP SP1

[picasso]

Write Cache / Bufor zapisu


Write Cache jest to system mający za zadanie ograniczyć operacje I/O (wejścia/wyjścia) wykonywane przez dysk twardy. Wszelkie zapytania są buforowane czyli w pierwszej kolejności zapisywane w pamięci i dopiero później zapisywane na dysk np. w momentach jego bezczynności.

Zalety: Poprawa wydajności dysku twardego gdyż jest ograniczona ilość zapytań do niego.

Wady: W przypadku nastąpienia jakiejś awarii gdy system będzie musiał zostać zamknięty w nienaturalny sposób dane zbuforowane w pamięci ale jeszcze nie zapisane na dysku nie będą miały już szansy zostać zapisane i zostaną utracone.

Opcję tę aktywujemy/deaktywujemy następująco:
 

Control Panel (Panel sterowania) >>> System >>> Hardware (Sprzęt) >>> Device Manager (Menedżer urządzeń)

Rozwijamy gałąź z dyskami. Z prawego kliku na dany dysk pobieramy Properties (Właściwości) i przechodzimy do zakładki Policies gdzie haczykujemy/odhaczykowujemy stosowną opcję:

Domyślnie cachowanie dysku powinno być włączone. Są oczywiście pewne wyjątki. Np. jeśli u kogoś notorycznie pojawia się komunikat Delayed Write Failed (Opóźniony zapis nie powiódł się) to w pierwszej kolejności właśnie powinien cachowanie dysku wyłączyć. Zaś sam Microsoft wyszczególnia przypadek "Powolne działanie dysku, gdy jest włączone buforowanie zapisu". Dyski typu "SCSI" mogą nie posiadać tej opcji dostępnej wprost do manipulacji.

Materiał referencyjny:

KB332023: Powolne działanie dysku, gdy jest włączone buforowanie zapisu
XpScsiProblems

[picasso]

Checkdisk


ScanDisk z win9x przeszedł w XP transformację w narzędzie zwane CheckDisk. Checkdisk na systemach NTFS jest uruchamiany bardzo rzadko. Wynika to z pewnej właściwości NTFS zdolnej korygować wszelkie błędy automatycznie w tle bez wiedzy użytkownika. Wyłączyć tradycyjną drogą poprzez msconfig, jak to było w win9x, się nie da.


3 metody uruchomienia checkdiska

Z poziomu My Computer (Mój komputer):

prawy klik na dysk >>> Properties (Właściwości) >>> Tools (Narzędzia) >>> Error Checking (Sprawdzanie błędów)

Jeśli zahaczykujesz obie dostępne opcje i puścisz checkdiska w ruch wywali ci komunikat, że to narzędzie potrzebuje ekskluzywnego dostępu do struktury dysku gdyż dysk musi być "locked" (zablokowany) a teraz jest wiele plików otwartych i jest groźba utraty danych. W tym momencie checkdisk zostanie automatycznie dodany jako zaplanowane zadanie do boota. Jeśli ponownie uruchomisz kompa to checkdisk zostanie uruchomiony przed załadowaniem Windows.

Z linii komend:

Start >>> Run (Uruchom) >>> cmd i wpisujesz następujące komendy:

chkdsk c:

Sprawdza dysk c: w tzw. trybie "read only" czyli nic nie naprawia tylko wywala podsumowanie co jest źle. Ewentualnie dostaniesz komunikat, że napotkano errory i w trybie "read only" checkdisk nie jest w stanie ich skorygować i musi przerwać działanie. Wtedy się puszcza następną komendę:

chkdsk c: /f /r

Przełącznik /f sprawdza dysk c: i naprawia errory a przełącznik /r lokalizuje bad sectory. Dostaniesz identyczny komunikat o "ekskluzywnym dostępnie do dysku" i musisz zresetować kompa by checkdisk się dokonał.

Z Konsoli Odzyskiwania:

Będąc w linii komend wpisujemy komendę:

chkdsk c: /p /r

Przełącznik /p to sprawdzanko dysku i korekcja errorów a /r to namierzanie i maskowanie badów.

Gdzie są logi checkdiska?

Loga checkdiska podgląda się w Event Viewerze (Dzienniku Zdarzeń):

Start >>> Run (Uruchom) >>> eventvwr

Powinno to figurować w sekcji Application pod Winlogon z numerkiem wydarzenia 1001:

A log będzie wyglądał następująco:




Skrócenie czasu startowania checkdiska

Możesz skrócić domyślne 10 sekund na startowanie checkdiska podczas bootowania na bazie tych metod:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager

AutoChkTimeOut - Domyślne 10 podstawiasz większą/mniejszą liczbę by wydłużyć/skrócić czas.

Zamiast edytować rejestr możesz zrobić to z linii komend:

Start >>> Run (Uruchom) >>> cmd i wpisz komendę chkntfs/t:4

gdzie 4 to są sekundy.

System został prawidłowo zamknięty a checkdisk się uruchamia:

To już zdrowym objawem nie jest. Zwykle może być to skutkiem ubocznym wyłączenia Windows File Protection lub nieprawidłowych wpisów w rejestrze. Należy przeglądnąć rejestr czy aby nie ma wpisów odpowiedzialnych za startowanie checkdiska:

Start >>> Run (Uruchom) >>> regedit

HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\WindowsNT\CurrentVersion\Winlogon

SFCScan - Ta wartość powinna być ustawiona na zero. Jeśli jest tam 1 to skan będzie się pojawiał za każdym startem sysa.


HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\Session Manager

BootExecute - Jest to wartość REG_MULTI_SZ zawierająca spis komend egzekwowanych w trakcie bootowania systemu. Domyślnie jest tam: autocheck autochk * Jeśli są zaplanowane checkdiski to ta wartość zawiera dużo wejść do wielu komend. Kliknij więc na BootExecute prawym i wybierz Modify / Modyfikuj. Wykasuj z okienka wszystkie inne linie (o ile będą) prócz autocheck autochk *. Jeśli nie chcesz mieć żadnych skanów to skasuj wszystkie wejścia autocheck.
Sprawdź czy aby przypadkiem nie ma tam czegoś takiego: autocheck autochk /f *, bo to powoduje że skan zawsze będzie się dokonywał wraz ze startem systemu.


Tę sytuację korygują to 2 specjalne pliki modyfikujące rejestr.

checkdiskdisable.reg - wyłącza checkdiska całkowicie ze startu sysa
checkdiskenable.reg - odwraca wprowadzone zmiany przez pierwszy.

Do zastosowania tylko i wyłącznie w szczególnym przypadku kiedy to checkdisk uruchamia się w kółko po normalnym zamknięciu systemu.